የኢትዮጵያን ወቅታዊ ሁኔታዎች በተመለከተ በዓለማቀፍ ሚድያዎች የወጡ የተመረጡ ዘገባዎች

ታኅሳሥ 7፣ | 2015 ዓ.ም – Dec 16 | 2022

Sudan tribune

የሱዳንና የኢትዮጵያ ጥምር ኮሚቴ የሁለት ሀገራትን የባቡር መስመር በተመለከተ መወያየታቸውን የሚገልፅ ጽሁፍ ነው ።

የተነሱ ነጥቦች

የሱዳንና የኢትዮጵያ የጋራ ቴክኒክ ኮሚቴ ሁለቱን ጎረቤት ሀገራት የሚያስተሳስረው የባቡር ፕሮጀክት አዋጭነት ጥናት ላይ ምክክር ማድረጉን ።
የጋራ ኮሚቴው ስብሰባ አዲስ አበባ ፖርት ሱዳንን የሚያገናኘው የባቡር ፕሮጀክት የአዋጭነት ጥናት ሲጠናቀቅ መወያየቱን ።
የፕሮጀክቱ ሲፒሲኤስ የካናዳ አማካሪ ድርጅት በስብሰባው ላይ መሳተፉን ።
የባቡር መስመሩ ኢትዮጵያ 95 በመቶ የሚሆነውን ወደብ የሌላት ሀገር ገቢና ወጪ ዕቃዎችን የሚያስተናግደው በጅቡቲ ወደብ ላይ ያላትን ጥገኝነት ለመቀነስ እንደሚያስችል ።
የባቡር መስመሩ የአዲስ አበባን መስመር ተከትሎ ከአዋሽ – ኮምቦልቻ – ወልድያ መስመር እስከ ወረታ – ጎንደር – መተማ – ገላባት – ገዳሪፍ – ካሳላ – ሃያ እና ወደ ፖርት ሱዳን በድምሩ 1,522 ኪሎ ሜትር ርቀት ላይ መገኘቱን ።
ፕሮጀክቱ የሁለቱን ሀገራት ግንኙነት እና ኢኮኖሚያዊ እድገት ለማጠናከር ያለውን ጠቀሜታ ሁለቱ ወገኖች ማስታወቃቸውን ።
ስብሰባው ለፕሮጀክቱ ማስፈጸሚያ የሚሆን ፋይናንስ ለመሳብ በጋራ ከመፈለጉ በፊት የአዋጭነት ጥናቱ በፍጥነት እንዲጠናቀቅ መስማማታቸውን ።

ሊንክ https://sudantribune.com/article268256/

Washington post

የዓለም ጤና ድርጅት ኃላፊ አቶ ቴዎድሮስ አድሃኖም አጎታቸውን በትግራይ ክልል በኤርትራ ወታደሮች መገደላቸውን የሚናገር ጽሁፍ ነው ።

የተነሱ ነጥቦች

የዓለም ጤና ድርጅት ኃላፊ ቴዎድሮስ አድሃኖም ገብረእየሱስ ረቡዕ እንደተናገሩት አጎታቸው በኤርትራ ወታደሮች የተገደሉት በትግራይ ግዛት ውስጥ ነው ማለታቸውን ።
ቴድሮስ በጄኔቫ ስለ ኮቪድ-19 በሰጠው የዜና ኮንፈረንስ መገባደጃ ላይ እንደተናገረው በቅርቡ የአጎቱን ሞት ካወቀ በኋላ በጥሩ ሁኔታ ላይ ስላልነበረው ጉባኤውን ለመሰረዝ ማሰባቸውን ።
አጎትየው ቤት ውስጥ ነው የተገደሉት ማለታቸውን እና በተጨማሪ ሌላ ከ50 በላይ ሰዎች መገደላቸውን ግድያውን ዘፈቀደ ሲል መግለጻቸውን ።
ቴዎድሮስ ግድያው ስለተፈፀመበት ጊዜ እና ቦታ ምንም ተጨማሪ መረጃ የሰጠ ቢሆንም የኤርትራ እና የኢትዮጵያ ባለስልጣናት ስለ ክሱ ምንም አይነት ምላሽ አለመስጠታቸውን ።
ቀደም ሲል የኢትዮጵያ የውጭ ጉዳይ ሚኒስትር እና የጤና ጥበቃ ሚኒስትር ሆነው ያገለገሉት የትግራይ ተወላጅ ቴዎድሮስ በትግራይ ስላለው ግጭት በአስር ሺዎች የሚቆጠሩ ሰዎችን ህይወት የቀጠፈ እና ከ350,000 በላይ ዜጎችን ለረሃብ የተጋለጠበትን ግጭት በተደጋጋሚ መናገራቸውን የሚገልፅ ነው ።
ከዓለም ጤና ድርጅት አባልነት መልቀቅ አለብኝ ማለታቸውን እና በአጎታቸው ላይጥቃት መፈፀሙን በመግለፅ መናገረቸውን ።
በነሀሴ ወር ቴዎድሮስ በትግራይ የተከሰተውን ችግር በምድር ላይ ካሉት እጅግ የከፋ አደጋዎች” በማለት የገለፁት ሲሆን ጠንከር ያለ አለማቀፋዊ ምላሽ አለማገኘቱን
የኢትዮጵያ መንግስት የቴድሮስን መግለጫ ለዚህ ትልቅ ቦታ የማይመጥን ነው ሲል ማውገዙን ።

ሊንክ https://www.washingtonpost.com/world/2022/12/15/who-tedros-tigray-ethiopia-eritrea-uncle/

Nordic Monitor

ቱርክ ከግብፅ ጋር ባደረገችው መቀራረብ ከኢትዮጵያ ጋር የምታደርገውን ወታደራዊ ስምምነት ልታፀድቅ መሆኑን የሚዘግብ ዘገባ ነው።

የተነሱነጥቦች

የቱርክ መንግስት በ2021 ከኢትዮጵያ ጋር የተፈራረመውን ወታደራዊ ስምምነት ለፓርላማ ማቅረቡን ።
ማክሰኞ በፓርላማ የውጭ ጉዳይ ኮሚቴ አረንጓዴ ብርሃን የተሰጠው ስምምነቱ ከኢትዮጵያ ጋር ወታደራዊ ግንኙነቶችን እና የመረጃ ልውውጥን ለማሻሻል ያለመ መሆኑን ነው።
ለኢትዮጵያ እና ግብፅ በአባይ ወንዝ ላይ በግድቡ ግንባታ ላይ ውዝግብ ውስጥ በገቡበት በዚህ ወቅት ቱርክ ከሁለቱ ሀገራት ጋር ያለውን ግንኙነት ለማስተካከል ጥረት እያደረገች መሆኑን በማሰብ ስምምነቱን ለማጽደቅ የወሰደው እርምጃ ከመንግስት የውጭ ፖሊሲ ጋር የማይጣጣም ነው ብለው የተቃዋሚ ህግ አውጪዎች መገምገማቸውን ።
እ.ኤ.አ. ነሐሴ 18 ቀን 2021 የኢፌዲሪ ጠቅላይ ሚኒስትር አብይ አህመድ በአንካራ ይፋዊ የስራ ጉብኝት ለማድረግ ሶስት የተለያዩ ስምምነቶችን በመከላከያ ሚኒስቴሮች የተፈራረሙ መሆኑን ።
ሚኒስቴሮችም የተፈራረሙበት ጉዳዮች የፋይናንስ አስተዋፅዖ ትግበራ ፕሮቶኮል የወታደራዊ ፋይናንሺያል ትብብር ስምምነት እና የወታደራዊ ማዕቀፍ ስምምነት እንደሆነ ።

ሊንክ https://nordicmonitor.com/2022/12/turkey-to-ratify-a-controversial-military-agreement-with

Garowe online

ከትግራይ ክልል የታሰሩ የአሜሪካ ዜግነት ያላቸው በአዲስ አበባ ውስጥ መታሰራቸውን የሚገልጽ የጽሁፍ ዘገባ ነው ።

የተነሱ ነጥቦች

በትግራይ ክልል ውስጥ የታሰሩ የአሜሪካ ዜጎች ከሀገር ለመውጣት ሲሞክሩ በመንግስት ባለስልጣናት እየታሰሩና እየተመረመሩ እንደሚገኙ ከሸሹ ሰዎች እና የቤተሰብ አባላት መናገራቸውን ።
የአሜሪካ ባለስልጣናት ሾልከው የወጡ ኢሜይሎች እንደሚሉት የኢትዮጵያ መንግስት የብሄራዊ ደህንነትን ምክንያት በማድረግ የአሜሪካ ዜጎችን የትግራይ ተወላጆችን እንደሚይዝ እና እንዲጠይቅ መጠየቁን አንደሚገልፅ ።
ይህ አቋም ዋሽንግተን አሜሪካውያንን ከአካባቢው ለማጓጓዝ ያቀደችውን ባለፈው አመት እንድታቋርጥ ማድረጉን ።
ከክልሉ ለማምለጥ የወጡ እድለኞች የመንግስት ሃይሎች ከትግራይ አማፂያን ጋር ሲፋለሙ ለሁለት አመታት ከውጪው አለም ተቆርጠው ለመውጣት ሲሞክሩ ተለይተው እና ምርመራ እንደተደረገላቸው ለአጃንስ ፍራንስ ፕሬስ መናገራቸውን ።
በዚህ አመት መጀመሪያ ላይ ከትግራይ የወጣው አሜሪካዊው ዜግነት ያለው ገብረመድህን ገብረህይወት በአዲስ አበባ አለም አቀፍ አውሮፕላን ማረፊያ ወደ ሀገር ቤት ለመብረር ሲሞክር ወደ ጎን ተወስዶ ጥያቄ እንደቀረበለት መናገሩን ።

ሊንክ www.garoweonline.com/en/world/africa/ethiopia-us-citizens-trapped-in-tigray-detained-in-a