የኢትዮጵያን ወቅታዊ ሁኔታዎች በተመለከተ በዓለማቀፍ ሚድያዎች የወጡ የተመረጡ ዘገባዎች
የካቲት 30፣ | 2015 ዓ.ም – march 9. | 2023
ZAWYA
- በአስር ሺዎች የሚቆጠሩ ሶማሊላንድን ለቀው ወደ ኢትዮጵያ መግባታቸውን የሚገልጽ ዘገባ ነው ።
የተነሱ ነጥቦች
- በሶማሊያ ተገንጣይ የሶማሌላንድ ክልል ጦርነትን ሸሽተው ወደ ኢትዮጵያ አካባቢ ወደ 100,000 የሚጠጉ ሰዎች መሰደዳቸውን የመንግስታቱ ድርጅት እና የኢትዮጵያ የስደተኞች ኤጀንሲዎች ማክሰኞ እለት መግለጹን ።
- ከዋና ከተማዋ አዲስ አበባ ከ1,300 ኪሎ ሜትር በላይ ከ800 ማይል በላይ ርቀት ላይ በምትገኘው ዶሎ የሚገኘውን የዶሎ ከተማ ባለስልጣናትን ጠቅሶ ከየካቲት 6 ጀምሮ ከ98,000 በላይ ሰዎች ድንበር መጣሳቸውን መናገሩን ።
- ስደተኞችን ማስመዝገብ የጀመረው የኢትዮጵያ መንግስት ኤጀንሲ የስደተኞችና ከስደት ተመላሾች አገልግሎት ዋና ዳይሬክተር አቶ ተስፋሁን ጎበዛይ ለጋዜጠኞች በሰጡት መግለጫ ቁጥሩን እንደሚያረጋግጥ መግለጹን ።
- ይህ አካባቢ የመሰረተ ልማትና የማህበራዊ ልማት እጦት እና ለአራት አመታት የዘለቀውን ድርቅ ተቋቁሞ ግን አሁንም ለሌሎች አሳቢ መሆን እንደምንችል አሳይተውናል ሲሉ አቶ ተስፋሁን መናገራቸውን ።
- በኢትዮጵያ የዩኤንኤችሲአር ተወካይ ማማዱ ዲያን ባልዴ እንደተናገሩት እስካሁን 29,000 ስደተኞች መመዝገባቸውን ።
The National
- ግብፅ ከኢትዮጵያ ጋር በአባይ ግድብ ውዝግብ ውስጥ የአረብ ሀገራት እገዛ እንዲደረግላት መጠየቋን የሚተነትን ዘገባ ነው ።
የተነሱ ነጥቦች
- የታላቁ የኢትዮጵያ ህዳሴ ግድብ አሞላል እና አሰራሩን በተመለከተ ግብፅ ህጋዊ ተቀባይነት ያለው ስምምነት እንድትቀበል የዓረብ ሀገራትን ለማሳመን እየፈለገች ነው ሲሉ የሀገሪቱ የውጭ ጉዳይ ሚኒስትር ረቡዕ ማስታወቁን ።
- ኢትዮጵያ በአባይ ወንዝ ላይ ገርድ እየተባለ የሚጠራውን ግድብ እየገነባች ያለች ሲሆን ግብፅ ከወንዙ የውሃ ድርሻ ያላትን ወሳኝ ድርሻ ይቀንሳል የሚል ስጋት እንዳደረባት ።
- የግብፅ ውጭ ጉዳይ ሚንስትር ሳሜህ ሹክሪ በካይሮ በተካሄደው የአረብ ሊግ ስብሰባ ላይ እንደተናገሩት ኢትዮጵያ በድርድር ጠረጴዛው ላይ ከቀረቡት የመፍትሄ ሃሳቦች አንዱን እንድትቀበል የአረብ ሀገራት አጋሮቿ ኢትዮጵያ ያላትን የአንድ ወገን እና የትብብር አሰራር እንድታቆም አስፈላጊውን የፖለቲካ ፍላጎት እንድትቀበል ግፊት እንዲያደርጉ እንደሚፈልጉ መናገራቸውን ።
- እነዚህ መፍትሄዎች የታችኛው ተፋሰስ ሀገራትን እጣ ፈንታ ሳይጎዳ የኢትዮጵያን ኢኮኖሚያዊ ጥቅም ሙሉ በሙሉ እውን እንደሚሆን መግለጻቸውን ።
- ግብፅ በግድቡ ዙሪያ ለአስር አመታት የዘለቀው ውዝግብ እልባት እንዲያገኝ ለማድረግ እንድትሰራ የአረብ ሀገራት እንዲረዷት በአደባባይ ስትጠይቅ ለመጀመሪያ ጊዜ እምንደሆነ ነው ።
- ይህ በበኩሉ በአፍሪካ ቀንድ ባለ ሰፊ ኢንቨስትመንቶች ምክንያት በርካታ የአረብ ሀገራት በኢትዮጵያ መንግስት ላይ የበኩላቸውን ሚና እንደሚጫወቱ የካይሮን እምነት መንጸባረቁን ።
- የኢትዮጵያ የአንድ ወገን ልምምዶች ቀጣይነት ባለው ልዩ የውሀ እጥረት ለተሰቃየችው ግብፅ ከባድ አደጋ ሊፈጥር ይችላል… እና በአጠቃላይ በናይል ወንዝ ላይ ጥገኛ በመሆኗ ነው ሲሉ ሚስተር ሹክሪ ለአረብ የውጭ ጉዳይ ሚኒስትሮች ስብሰባ ላይ እንደተናገሩ ።
- በስብሰባው መጨረሻ ላይ የወጣው የውሳኔ ሃሳብ ኢትዮጵያ በገርድ ጉዳይ ላይ ተለዋዋጭነት እንድታሳይ መጠየቃቸውን ።
- ሚስተር ሹክሪ በኋላ በጋዜጣዊ መግለጫው ላይ እንደተናገሩት ኢትዮጵያ በክርክሩ ላይ የአረብ ሀገራት የጋራ አቋም እንዳለ ኢትዮጵያ እና ከአረብ ሀገራት ጋር የሁለትዮሽ ጥቅም እንዳላት እንድትገነዘብ ማድረግ እነዳለበት ።
- በህዳሴው ግድብ ላይ የተፈጠረው አለመግባባት ከአረብ ብሄራዊ ደህንነት ጋር የተያያዘ ነው ማለታቸውን ።
- ግብፅ የናይል ውሃ ድርሻ ማሽቆልቆሉ በሚሊዮን የሚቆጠሩ የግብርና ስራዎቿን ከመጥፋትና ከ104 ሚሊዮን በላይ ለሚሆነው የሀገሪቱ ህዝብ ያለውን የምግብ ሚዛን ሊያበላሽ እንደሚችል መናገሯን ።
- ኢትዮጵያ በግድቡ አሠራርና አሞላል ላይ የተሰጡ ምክረ ሃሳቦች በቂ ናቸው ስትል ህጋዊ ተቀባይነት ያለው ስምምነት የብሄራዊ ሉዓላዊነቷን በመጣስ ውድቅ ማድረጓን ።
Amnesty International
- በሀገሪቱ ውስጥ በተመረጡ የማህበራዊ ድህረ ገጾች ላይ እገዳ ከተጣለ ከአንድ ወር በኋላ መንግስት በአስቸኳይ ማንሳት እንዳለበት የሚዘግብ ዘገባ ነው ።
የተነሱ ነጥቦች
- የኢትዮጵያ ባለስልጣናት በተመረጡ የማህበራዊ ሚዲያ መድረኮች ላይ የጣሉት እገዳ ሁለተኛ ወሩን እንደያዘ የአምነስቲ ኢንተርናሽናል የምስራቅ እና ደቡብ አፍሪካ ቀጣና ምክትል ዳይሬክተር ፍላቪያ ምዋንጎቪያ እንዲህ ማለታቸውን ።
- የኢትዮጵያ ባለስልጣናት ለአንድ ወር ያህል በሀገሪቱ ውስጥ ያሉ ሰዎች እንደ ፌስቡክ ቴሌግራም ቲክ ቶክ እና ዩቲዩብ ያሉ የተመረጡ ማህበራዊ ሚዲያዎችን እንዳይጠቀሙ ማገዳቸውን ።
- ስለዚህ ባለሥልጣናቱ የሰዎችን ሃሳብን በነጻነት የመግለጽ መብት እየጣሱ ነው ይህም መረጃን የመፈለግ የመቀበል እና የማሰራጨት ነፃነትን እንደሚጨምር ።
- ይህ በተመረጡ የማህበራዊ ሚዲያ መድረኮች ላይ ያለው እገዳ የዜጎችን ሃሳብን በነፃነት የመግለፅ እና መረጃ የማግኘት መብቶችን በግልፅ እንደሚጥስ ።
- የኢትዮጵያን ሕገ መንግሥት እና ብሔራዊ ሕጎችን እንዲሁም ኢትዮጵያ አባል የሆነችባቸውን አህጉራዊና ዓለም አቀፍ ስምምነቶችን ፊት ለፊት እንደምትበር ።
- እገዳው ሀገሪቱ በመገናኛ ብዙሃን ነፃነት ላይ ያላትን አስከፊ ታሪክ የበለጠ እንደሚያበላሽ ።
- አምነስቲ ኢንተርናሽናል የኢትዮጵያ ባለስልጣናት ይህንን እገዳ ሳይዘገዩ እንዲያነሱት እና ሰዎች ሀሳባቸውን የመግለጽ እና መረጃ የመቀበል መብት ላይ ጣልቃ የመግባት ባህል እንዲያቆሙ እንደሚያሳስብ ።
ሊንክ https://www.amnesty.org/en/latest/news/2023/03/ethiopians-in-social-media-blackout-for-second-month/
Middle East Monitor
- ግብፅ ከኢትዮጵያ ጋር በአባይ ግድብ ውዝግብ ውስጥ የአረብ ሀገራት ድጋፍ እንዲደረግላት መጠየቋን የሚገልጽ ጽሁፍ ነው ።
የተነሱ ነጥቦች
- ኢትዮጵያ በታላቁ የኢትዮጵያ ህዳሴ ግድብ ላይ የምታደርገውን የአንድ ወገን ልምምዶች እንድታቆም የዓረብ ሀገራት ግፊት እንድታደርግ የግብፅ የውጭ ጉዳይ ሚኒስትር ሳሜህ ሹክሪ ትናንት መናገራቸውን ።
- ሹክሪ በግብፅ ዋና ከተማ ካይሮ ውስጥ ለዓረብ የውጭ ጉዳይ ሚኒስትሮች እንደተናገሩት የኢትዮጵያ የአንድ ወገን አሠራር መቀጠል በውሃ እጥረት ለምትሰቃየው ግብፅ ከባድ አደጋ ሊፈጥር እንደሚችል መግለፃቸውን ።
- አያይዘውም የኢትዮጵያ መንግስት አንድ ወገን እና የትብብር ያልሆኑ አሠራሮችን እየቀጠለ መሆኑን በመግለጽ የአረብ ሀገራት አዲስ አበባን ለማግባባት በድርድር ጠረጴዛው ላይ ከቀረቡት የመፍትሄ ሃሳቦች አንዱን እንድትቀበል አስፈላጊውን የፖለቲካ ፍላጎት እንድትቀበል ማሳሰባቸውን ።
- እ.ኤ.አ ከ2011 ጀምሮ ግብፅ ሱዳን እና ኢትዮጵያ በግድቡ ሙሌት እና ስራ ላይ ከስምምነት ላይ ለመድረስ ድርድር ላይ ቢሆኑም በርካታ ድርድሮች እስካሁን የጋራ መግባባት ላይ መድረስ አለመቻላቸውን ።
- በነሀሴ ወር በኢትዮጵያ ሶስተኛው የመሙያ ምዕራፍ መጠናቀቁን አስታውሶ ግብፅ በይፋ ድርጊቱን ብትቃወምም በሁለቱ ወገኖች መካከል ከአንድ አመት በላይ ሲካሄድ የቆየው ድርድር ቀዝቀዝ እያለ እንደሆነ ነው ።
ሊንክ https://www.middleeastmonitor.com/20230309-egypt-calls-for-arab-support-in-ethiopia-dam-dispute/
About Post Author
