የኢትዮጵያን ወቅታዊ ሁኔታዎች በተመለከተ በዓለማቀፍ ሚድያዎች የወጡ የተመረጡ ዘገባዎች
| ነሃሴ 24| AUG 30, 2023 |
Africa news
- በአማራ ግጭት በትንሹ 183 ሰዎች መገደላቸውን UN መናገሩን የሚያሳይ ነው ።
የተነሱ ነጥቦች
- በአማራ ክልል በኢትዮጵያ ጦር እና በክልሉ ፋኖ ታጣቂዎች መካከል የተቀሰቀሰውን ግጭት እና ነሃሴ 4 ቀን የተደነገገውን የአስቸኳይ ጊዜ አዋጅ ተከትሎ ሁኔታው በእጅጉ መባባባሱን ሲሉ የተባበሩት መንግስታት ድርጅት ቃል አቀባይ ማርታ ሁርታዶ የመንግስታቱ ድርጅት የሰብአዊ መብቶች ከፍተኛ ኮሚሽነር OHCHR በጄኔቫ ለጋዜጠኞች መናገራቸውን
- የተባበሩት መንግስታት ድርጅት የሰብአዊ መብቶች ከፍተኛ ኮሚሽነር ፅህፈት ቤት ባሰባሰበው መረጃ መሰረት ከሀምሌ ወር ጀምሮ በተቀሰቀሰ ግጭት በትንሹ 183 ሰዎች መሞታቸውን የኦህዴድ ቃል አቀባይ መግለጻቸውን
- በኢትዮጵያ በሕዝብ ብዛት ሁለተኛ የሆነው የአማራ ክልል በትጥቅ ጥቃት እየተፈፀመ ሲሆን ይህም የፌደራል መንግስት የአማራን ልዩ ሃይል ለመበተን ባደረገው ፍላጎት የተነሳ እንደሆነ
- የፋኖ ክልል “ራስን የመከላከል” ሚሊሻ አባላትን ጨምሮ በፌደራል ጦር እና በአማራ ታጣቂዎች መካከል አዲስ ጦርነት ከተካሄደ በኋላ የፌዴራል መንግስት የአስቸኳይ ጊዜ አዋጅ እንዳወጀ
- በኢትዮጵያ አንዳንድ ክልሎች ያለው የሰብዓዊ መብት ሁኔታ መባባስ በጣም ያሳስበናል” ያሉት ማርታ ሁርታዶ የአስቸኳይ ጊዜ አዋጁ ለባለሥልጣናት ሰፊ ሥልጣን እንደሚሰጥ ማሳሰባቸውን
- በተለይም ያለፍርድ ቤት ትዕዛዝ ተጠርጣሪዎችን በቁጥጥር ስር ለማዋል፣ የሰዓት እላፊ ገደብ እንዲጥል እና ህዝባዊ ስብሰባ እንዲከለከል ይፈቅዳል ስትል እንደገለጸች
- በግጭቱ ምክንያት በመላው ኢትዮጵያ ከ1,000 በላይ ሰዎች መታሰራቸውን መረጃዎች እንደደረሳቸው
- አብዛኞቹ የፋኖ ደጋፊዎች ናቸው ተብለው የተጠረጠሩ የአማራ ብሄር ተወላጆች ናቸው” ስትል እንደተናገረች
- የጅምላ እስራት እንዲቆም፣ ማንኛውም የነፃነት እጦት በፍርድ ቤት እንዲታይ፣ በግፍ የታሰሩ እንዲፈቱ” ስትል በግጭቱ የተሳተፉ ሁሉ ግድያውን እንዲያቆሙ እንደገለጸች የሚገልጹ ዋና ዋና ነጥቦች ናቸው ።
ሊንክ https://www.africanews.com/2023/08/29/ethiopia-at-least-183-dead-in-amhara-clashes-since-july-un/
Modern Diplomacy
- BRICS እና ኢትዮጵያ በጂኦፖለቲካዊ ጉተታ ለማካተት በቅርቡ ያደረገው መስፋፋት በዓለም አቀፍ ፖለቲካ ውስጥ እየተሻሻለ ለመጣው ለውጥ ማሳያ እንደሆነ የሚያሳይ ነው ።
የተነሱ ነጥቦች
- ዓለም አቀፋዊ ትብብር ይበልጥ አስፈላጊ በሆነበት በዚህ ዘመን BRICS ኢትዮጵያን ለማካተት በቅርቡ ያደረገው መስፋፋት በዓለም አቀፍ ፖለቲካ ውስጥ እየተሻሻለ ለመጣው ለውጥ ማሳያ እንደሆነ
- ማካተት ለጥምረቱ ስትራቴጂካዊ አሰላለፍ ብቻ ሳይሆን ኢትዮጵያ በክልል ጂኦፖለቲካ ውስጥ ያላትን ታዋቂነት እንደሚያጎላ
- ኢትዮጵያ በአፍሪካ ቀንድ ያላትን ተፅዕኖ በተለይም በሶማሊያ ላይ መወዛወዟን እና በቀይ ባህር እና በህንድ ውቅያኖስ ውሀዎች ላይ ተፅዕኖ አሳድሯል የሚባሉትን ተፅዕኖዎች ሀገሪቱ በቀጠናው ያለውን ወሳኝ ሚና አጉልቶ እንደሚያሳይ
- ኢትዮጵያን በመቀበል፣ BRICS በቀይ ባህር እና በህንድውቅያኖስ ላይ የባህር መስመሮችን ተደራሽነት እና ቁጥጥር ከጊዜ ወደ ጊዜ እየጨመረ በሚሄድበት አካባቢ ላይ የእግረ-መንገጃ ቦታን በተሳካ ሁኔታ እንደሚመሰርት
- ይሁን እንጂ የዚህ መስፋፋት አንድምታ ከአባል አገሮች ማለፉን እና ኢትዮጵያ ከ BRICS ጋር ያላት መቀራረብ ሶማሊያ ከምዕራባውያን ኃያላን በተለይም ከአውሮፓ ኅብረት እና ዩኤስ ጋር ጥልቅ ግንኙነት እንድትፈጥር ሊገፋፋት እንደሚችል
- ምዕራባውያን የሶማሊያ ቀይ ባህር እና የህንድ ውቅያኖስ ውሃ ስትራቴጂያዊ ጠቀሜታ በመረዳት የ BRICS ጥምረትን ለመከላከል በሶማሊያ ያላቸውን ተጽእኖ ማጠናከር እንደሚያስፈልግ ሊገነዘቡ እንደሚችሉ
- በተባበሩት አረብ ኤምሬቶች እና በኢትዮጵያ መካከል ካለው ሁለገብ ስምምነት ጋር የኢትዮጵያ የመደመር ጊዜ ለታሪኩ ሌላ ሽፋን እንደሚሰጥ
- ሁለቱም ሀገራት በአፍሪካ ቀንድ በተለይም በሶማሊያ የባህር ውሃ እና ወደቦች ላይ ፍላጎታቸው እያደገ እንደሆነ የሚገልጽ ዋና ዋና ነጥቦች ናቸው ።
ሊንክ https://moderndiplomacy.eu/2023/08/29/brics-and-ethiopia-a-new-frontier-in-geopolitical-tug-of-war/
Namibia Economist
- ሩሲያ እና ኢትዮጵያ በአቶሚክ ኢነርጂ አጠቃቀም ላይ የትብብር ስምምነት መፈራረማቸውን የሚገልጽ ነው ።
የተነሱ ነጥቦች
- ሩሲያ እና ኢትዮጵያ በአቶሚክ ኢነርጂ አጠቃቀም ላይ የትብብር ስምምነት መፈራረማቸውን እና ስምምነቱ የተፈረመው ከሩሲያ የአፍሪካ ኢኮኖሚ እና የሰብአዊነት መድረክ ጎን ለጎን እንደሆነ
- ስምምነቱን የሮሳቶም ዋና ዳይሬክተር አሌክሲ ሊካቼቭ እና የኢኖቬሽን እና ቴክኖሎጂ ሚኒስትር በለጠ ሞላ መፈራረማቸውን
- ፍኖተ ካርታው ፓርቲዎቹ በ2023-2025 ትልቅም ይሁን ትንሽ የኒውክሌር ኃይል ማመንጫ ግንባታን እንዲሁም የኑክሌር ሳይንስና ቴክኖሎጂ ማዕከልን በኢትዮጵያ የመገንባት እድሎችን ለመዳሰስ የሚወስዷቸውን ተጨባጭ እርምጃዎችን እንደሚገልጽ
- ሁለቱ ወገኖች የኢትዮጵያን ብሔራዊ የኒውክሌር መሠረተ ልማት ለማልማት፣ ቴክኒካል ጉብኝቶችን እና ሴሚናሮችን ለማዘጋጀት እና የልዩ የስራ ቡድኖችን ስብሰባ ለማድረግ በጋራ ለመስራት ማቀዳቸውን
- ይህ በእንዲህ እንዳለ፣ የሩሲያ መንግስት ንብረት የሆነው የአቶሚክ ኢነርጂ ኮርፖሬሽን ሮሳቶም በ2029 ናሚቢያ ውስጥ የዩራኒየም ማዕድን ማውጣት ለመጀመር ማቀዱን ማስታወቁን
- ሩሲያ እና ኢትዮጵያ በአቶሚክ ኢነርጂ አጠቃቀም ላይ የትብብር ስምምነት ላይ መፈራረማቸውን እና ስምምነቱ የተፈረመው ከሩሲያ የአፍሪካ ኢኮኖሚ እና የሰብአዊነት መድረክ ጎን ለጎን እንደሆነ
- ስምምነቱን የሮሳቶም ዋና ዳይሬክተር አሌክሲ ሊካቼቭ እና የኢኖቬሽን እና ቴክኖሎጂ ሚኒስትር በለጠ ሞላ መፈራረማቸውን
- ፍኖተ ካርታው ፓርቲዎቹ በ2023-2025 ትልቅም ይሁን ትንሽ የኒውክሌር ኃይል ማመንጫ ግንባታን እንዲሁም የኑክሌር ሳይንስና ቴክኖሎጂ ማዕከልን በኢትዮጵያ የመገንባት እድሎችን ለመዳሰስ የሚወስዷቸውን ተጨባጭ እርምጃዎችን እንደሚያሳውቅ
- ሁለቱ ወገኖች የኢትዮጵያን ብሔራዊ የኒውክሌር መሠረተ ልማት ለማልማት፣ ቴክኒካል ጉብኝቶችን እና ሴሚናሮችን ለማዘጋጀት እና የልዩ የስራ ቡድኖችን ስብሰባ ለማድረግ በጋራ ለመስራት ማቀዳቸውን የሚገልጽ ዋና ዋና ነጥቦች ናቸው ።
Reuters
- በኢትዮጵያ የአማራ ክልል በተፈጠረ ግጭት በትንሹ 183 ሰዎች መሞታቸውን የመንግስታቱ ድርጅት ማስታወቁን የሚገልጽ ነው ።
የተነሱ ነጥቦች
- በአማራ ክልል በኢትዮጵያ ወታደሮች እና ታጣቂዎች መካከል በተፈጠረ ግጭት በትንሹ 183 ሰዎች መሞታቸውን የመንግስታቱ ድርጅት የሰብአዊ መብት ፅህፈት ቤት ማስታወቁን
- በአገር አቀፍ ደረጃ ከ1,000 በላይ ሰዎች ለእስር መዳረጋቸውን የገለፁት አብዛኞቹ የአማራ ተወላጆች ወጣቶች መሆናቸው
- በተገለጸው የአስቸኳይ ጊዜ አዋጅ መንግስት ለደረሰው ጥቃት ምላሽ እንዲሰጥ ወስኗል ሲል የመንግስታቱ ድርጅት በመግለጫው አክሎ መግለጹን
- የኢትዮጵያ መንግስት ቃል አቀባይ አስተያየት እንዲሰጡ ለቀረበላቸው ጥያቄ ወዲያውኑ ምላሽ አለመስጠታቸውን
- መንግሥት የጸጥታ ጥበቃውን ለማደፍረስ እየሞከረ ነው በሚል በብዙዎች ዘንድ እየተደረገ ያለውን ፐሮፖጋንዳ የስም ማጥፋተ ውንጀላ እንደሆነ እና መንግስት ክሱን ውድቅ ማድረጉን
- የመንግስት ሃይሎች የክልሉን ዋና ዋና ከተሞችን መልሷል ቢይዝም ግጭቱ ግን አሁንም እንደቀጠለ
- የመንግስታቱ ድርጅት መግለጫ የፌደራል ሃይሎች በተወሰኑ ከተሞች መገኘታቸውን በድጋሚ በማረጋገጥ እና የፋኖ ታጣቂዎች ወደ ገጠር አካባቢዎች እያፈገፈጉ እንደሆነ በመግለጽ ሁሉም ተዋናዮች ግድያ፣ ሌሎች ጥሰቶች እና እንግልቶችን እንዲያቆሙ እንጠይቃለን ማለታቸውን
- በደብረታቦር ከተማ በተቀሰቀሰው አዲስ ጦርነት በትንሹ አራት ሰዎች መሞታቸውን ሁለት ዶክተሮች መናገሩን የሚገልጹ ዋና ዋና ነጥቦች ናቸው ።
ሊንክ www.reuters.com/world/africa/fighting-ethiopias-amhara-kills-least-183-un-says-2023-08-29/
About Post Author
