የኢትዮጵያን ወቅታዊ ሁኔታዎች በተመለከተ በዓለማቀፍ ሚድያዎች የወጡ የተመረጡ ዘገባዎች
ነሐሴ 16 | Aug 22 , 2023
Reuters
- ኢትዮጵያ በአወዛጋቢ ግዛት ውስጥ ያለውን ህገ ወጥ አስተዳደር ለማጥፋት ማቀዶን የሚያሳይ ነው ።
የተነሱ ነጥቦች
- ኢትዮጵያ በሀገሪቱ የትግራይ እና የአማራ ክልሎች አወዛጋቢው የግዛት ክልል ሁኔታ ለመወሰን ህዝበ ውሳኔ ልታዘጋጅ ማቀዷን የመከላከያ ሚኒስትሩ መግለጹን
- በተጨማሪም መንግስት በሀገሪቱ በሚካሄደው የእርስ በርስ ጦርነት ከቀድሞ አጋሮቹ የበለጠ ምላሹን ሊያጋልጥ ይችላል ሲል በአማራ ተወላጆች በሚተዳደርበት አካባቢ ያለውን ህገ-ወጥ አስተዳደር የሚለዉን እንደሚፈርስ መግለጹን
- የመከላከያ ሚኒስትሩ አብረሃም በላይ የሰጡት አስተያየት የመንግስት ግልፅ አቆም እንደሆነ ይህ አባባል የፌደራል ባለስልጣናት ጀርባቸውን ለአማራ ተወላጆች ሰጡ የሚለውን የአማራን ቅሬታ የሚያቀጣጥል ሲሆን በኃይላቸው መሬታቸውን የወሰዱት ለኢትዮጵያ ብሄራዊ መከላከያ ሰራዊት ኢህአዲግ በአማፂ የትግራይ ሃይሎች ላይ ወታደራዊ ድጋፍ ሲያደርጉ በነበረበት እንደሆነ
- እነዚህ ቅሬታዎች ባለፈው ወር መገባደጃ ላይ በኢትዮጵያ ጦር ሃይሎች እና በአማራ ክልል ታጣቂዎች መካከል የተቀሰቀሰው እና መንግስት የአስቸኳይ ጊዜ አዋጅ እንዲያውጅ ያደረገው ጦርነት መነሻ እንደሆነም ነው
- የትግራይ ተወላጅ የሆነው አብረሃም በእርስ በርስ ጦርነት ወቅት ለፌደራል መንግስት ታማኝ ሆኖ በፌስቡክ ገፁ ላይ በግጭቱ ሳቢያ የተፈናቀሉ ዜጎች ወደ ቤታቸው እንዲመለሱ ጥረት እየተደረገ መሆኑን መግለጹን
- አወዛጋቢውን አካባቢ ሸሽተው ከሄዱት አብዛኞቹ የትግራይ ተወላጆች ሲሆኑ፣ ግዛቱ በአሁኑ ወቅት በአማራ ኃይሎች እና አስተዳዳሪዎች እየተመራ እንደሆነ
- ህገወጥ አስተዳደር በተፈጠረባቸው አካባቢዎች ከፌዴራል የጸጥታ ሃይሎች በስተቀር ሌላ የታጠቀ ሃይል አለመኖሩን ENDF ያረጋግጣል ማለታቸውን አቶ አብረሃም መግለጻቸውን
- የቦታው ሁኔታ የሚወሰነው በህዝበ ውሳኔ ህዝቦቻችን ዝግጁ ሲሆኑ እና ከማንም ጫና ውጭ ነው ማለታቸውን
- የአማራ ብሄርተኞች ህዝበ ውሳኔን ተቃውመውታል፣ ግልፅ የሆነ ታሪካዊ መብት አለን የሚሉትን የግዛት ደረጃ ለመወሰን ተገቢ ያልሆነ መንገድ ነው ማለታቸውን
- የትግራይ ባለስልጣናት የአማራን የመሬት ይገባኛል ጥያቄ እንደማይቀበሉ ነገር ግን በ1995 በቀድሞ የትግራይ ተወላጆች የሚመራ የፌደራል አስተዳደር የተረቀቀው የፌደራል ህገ መንግስት መሬቶቹ የትግራይ ናቸው ብሎ እውቅና መስጠቱን
- የአማራ ክልል መንግስት ቃል አቀባይ አቶ አብርሃም በሰጡት አስተያየት ላይ ለቀረበላቸው ጥያቄ ምላሽ አለመስጠታቸውን
- የአማራ ብሔርተኞች በድርድሩ ውስጥ አልተካተቱም በማለት ቅሬታቸውን ገልጸው፣ በ1995 ዓ.ም ሕገ መንግሥት በተደነገገው መሠረት አጨቃጫቂ መሬቶች ያሉበት ሁኔታ እንዲፈታ በተቀመጠው ስምምነት ክህደት እንደተሰማቸው የሚገልጽ ዋና ዋና ነጥቦች ናቸው ።
WNIJ
- ኢትዮጵያ በሳዑዲ እና የመን ድንበር ላይ በዜጎቿ ላይ የተፈፀመውን ግድያ ዘገባ ልታጣራ እንደሆነ የሚያሳይ ነው ።
የተነሱ ነጥቦች
- የኢትዮጵያ መንግስት እንዳስታወቀው የሰብአዊ መብት ተሟጋች ቡድን በየመን እና በሳውዲ ድንበር በመቶዎች የሚቆጠሩ ዜጎቹን የተገደለበትን ዘገባ እንደሚያጣራ ማስታወቁን
- የኢትዮጵያ ውጭ ጉዳይ ሚኒስቴር እንዳስታወቀው ምርመራው ከሳዑዲ አረቢያ ባለስልጣናት ጋር በጥምረት ይከናወናል ማለቱን
- መቀመጫውን በኒውዮርክ ያደረገው ሂውማን ራይትስ ዎች በሳውዲ አረቢያ ከየመን ወደ መንግስቱ ለመሻገር ሲሞክሩ ያልታጠቁ ኢትዮጵያውያን ላይ መትረየስ እና ሞርታር ተጠቅመው የድንበር ጠባቂዎች ያደረሱትን ጥቃት የዓይን እማኞች ጠቅሶ ባወጣው ዘገባ ማመልከቱን
- ሚኒስቴሩ ምርመራው እስኪጠናቀቅ ድረስ አላስፈላጊ መላምቶችን ከማድረግ እንዲቆጠብ መጠየቁን በመግለጽ ሁለቱ አገራት በጣም የረጅም ጊዜ ግንኙነት እንዳላቸው መናገራቸውን
- የሳውዲ አረቢያ መንግስት ባለስልጣን ስማቸው እንዳይገለጽ የፈለጉ የሂዩማን ራይትስ ዎች ሪፖርት መሰረተ ቢስ እና ታማኝ ምንጮችን መሰረት ያላደረገ ነው ቢሉም ሀሳቡን የሚያረጋግጥ ማስረጃ አለማቅረባቸውን
- የተባበሩት መንግስታት ድርጅት ሳውዲ አረቢያን ወታደሮቿ በስደተኞች ላይ ተኩስ ስለከፈቱት በጦርነት ከምትታወቀው የየመን ደቡባዊ ድንበር ላይ እየደረሰ ያለውን ጥቃት መጨመሩን
- ወደ 750,000 የሚጠጉ ኢትዮጵያውያን በሳዑዲ አረቢያ የሚኖሩ ሲሆን እስከ 450,000 የሚደርሱት ያለፍቃድ የገቡት ሊሆን እንደሚችል የአለም አቀፉ የፍልሰት ድርጅት በ2022 መረጃ እንደሚያሳይ
- በኢትዮጵያ ሰሜናዊ ትግራይ ክልል ለሁለት አመታት የዘለቀው የእርስ በርስ ጦርነት በአስር ሺዎች የሚቆጠሩ ዜጎች እንዳፈናቀለ
- ሳውዲ አረቢያ በሺዎች የሚቆጠሩ ሰዎችን ከኢትዮጵያ መንግስት ጋር በመተባበር ወደ ኢትዮጵያ እየላከች እንደሆነ የሚገልጽ ዋና ዋና ነጥቦች ናቸው ።
Ecofin Agency
- ኢትዮጵያና የተባበሩት አረብ ኤሚሬቶች በተለያዩ መስኮች ያላቸውን ትብብር የሚያጎለብቱ 17 ስምምነቶች መፈራረማቸውን የሚገልጽ ነው
የተነሱ ነጥቦች
- በሼክ መሀመድ ቢን ዛይድ አል ናህያን አዲስ አበባ ጉብኝት ወቅት የተፈረሙት 17ቱ ስምምነቶች የተባበሩት አረብ ኢምሬትስ ከአፍሪካ ጋር ያላትን ግንኙነት የበለጠ እንደሚያጠናከር
- ከ100 ሚሊዮን በላይ ነዋሪዎች የሚኖሩባት ተስፋ ሰጪ ገበያ ከኢትዮጵያ ጋር የተፈራረሙት ስምምነቶች አገሪቷ በአህጉሪቱ ላይ ያላትን ዕድገት እንደሚያሳይ
- ኢትዮጵያ እና የተባበሩት አረብ ኢምሬትስ በተለያዩ መስኮች 17 የትብብር ስምምነቶችን መፈራረማቸውን
- ስምምነቶቹ የተፈረሙት የተባበሩት አረብ ኤሚሬቶች ፕሬዝዳንት ሼክ ሞሃመድ ቢን ዛይድ አል ናህያን ኢትዮጵያና ሲጎበኙ እንደሆነ
- ግብርና አልተተወም፣ በአግሮ ኢንደስትሪ ዘርፍ ልዩ በሆነው በአል ዳህራ ግሩፕ እና በኢትዮጵያ ኢንቨስትመንት ኮሚሽን መካከል የተደረገ የመግባቢያ ስምምነት እንዳለ
- በመጨረሻም ግን ስምምነቶቹ የባህር ላይ ጭነት አያያዝ ላይ የሚንቀሳቀሰው ዲፒ ወርልድ ኤፍዜኢ እና የኢትዮጵያ የትራንስፖርትና ሎጂስቲክስ ሚኒስቴር ወደብ በሌለው ኢትዮጵያ የሎጂስቲክስ ዘርፉን ለማሳደግ ለወደፊቱ ትብብር መንገድ መጥረጉን የአየር ንብረት እና ሽብርተኝነትን መዋጋትም በተፈረሙት ስምምነቶች ውስጥ ጎልቶ እንደሚታይ
- በሁለቱ ሀገራት መካከል እያደገ ያለው ግንኙነት በጥልቅ መከባበር እና ለጋራ እድገት በጋራ ራዕይ ላይ የተመሰረተ መሆኑን
- ከሼክ መሀመድ ቢን ዛይድ አል ነህያን ጋር የተደረገውን የፊርማ ስነስርዓትከስምምነቶቹ አንዱ በአቡ ዳቢ ወደብ እና በአፍሪካ ትልቁ የሉዓላዊ ሀብት ፈንድ የሆነው የኢትዮጵያ ኢንቨስትመንት ሆልዲንግስ እና ከ150 ቢሊዮን ዶላር በላይ ንብረት በማስተዳደር መካከል ትብብር ለመፍጠር መንገድ የሚከፍት እንደሆነ
- አንድ ሌላ ስምምነት በሁለቱ አገሮች መካከል በአስተዳደር እና በቴክኖሎጂ ትብብር ላይ የባለሙያዎችን ልውውጥ የሚያደርግ ሲሆን ሌሎች ደግሞ የኢትዮጵያ ኢንቨስትመንት ኮሚሽን እና የሻርጃ ኤሚሬቶች የንግድ ምክር ቤቶች ፌደሬሽኖች አጋርነት እና በኢትሃድ መካከል ያለውን የፋይናንስ ትብብር እንደሚያጠቃልል የሚገልጽ ዋና ዋና ነጥቦች ናቸው ።
France 24
- ሳውዲ አረቢያ፣ ኢትዮጵያ፣ አልጄሪያ… የትኛዎቹ አገሮች የተስፋፋውን BRICS ሊቀላቀሉ እንደሚችሉ የሚል የቪዲዮ ዘገባ የሚገልጽ ነው ።
የተነሱ ነጥቦች
- የፈረንሣይ 24 የውጭ ጉዳይ ዋና አዘጋጅ ሮበርት ፓርሰንስ የ BRICS ቡድንን የመስፋፋት እድል በደቡብ አፍሪካ እየተካሄደ ባለው የመሪዎች ጉባኤ ላይ ዋና ርዕሰ ጉዳይ፣ የትኛዎቹ ሀገራት ሊቀላቀሉ እንደሚችሉ እና ይህ ለወደፊቱ ምን ማለት ሊሆን እንደሚችል እንደተመለከተ
- ዘገባዎች እንዳመለክቱት በታሪክ ለመጀመሪያ ጊዜ ሶስት የአፍሪካ መንግስታት አልጄሪያ ግብፅ እና ኢትዮጵያ በመጨረሻ ብሪክስን ብራዚል ሩሲያ ህንድ ቻይና እና ደቡብ አፍሪካ ይቀላቀላሉ 15ኛው ሳንድተን ኮንቬንሽን ሴንተር በጆሃንስበርግ ደቡብ አፍሪካ እንደሚካሄድ
- ባለፉት በርካታ ወራት ውስጥ በዜና ዥረቱ ላይ የታዩት የአፍሪካ ሀገራት በሰሜን አልጄሪያ፣ ግብፅ እና ሞሮኮ፣ እና ኢትዮጵያ እና ኬንያ ከምስራቅ፣ ናይጄሪያ እና ሴኔጋል በምዕራብ አፍሪካ እነደሚገኙበት
- ኢትዮጵያ እና ኬንያ የ BRICS አባልነት ከደቡብ አፍሪካ የተሻለ ላይሆን እንደሚችል
- ግብፅ እንደ አዲስ አባልነት የመጀመሪያዋ ትሆናለች ቀድሞውንም የ BRICS አዲስ ልማት ባንክ ባለድርሻ እንደሆነች
- ከአምስቱ ሀገራት እንደ ቻይና ህንዲያ ብራዚል ብሪክስ ላይ ያላቸው አቆም ከባድ እንደሆነ እና ጠንካራ እንደሆኑ የሚያሳይ ነው
- በአለም ላይ እየታየ ባለው ፈጣን ለውጥ፣ BRICS እንደ ቻይና፣ ሩሲያ፣ ህንድ እና ብራዚል ያሉ የአፍሪካ ሀገራትን ለማልማት እንደ ቻይና፣ ሩሲያ፣ ህንድ እና ብራዚል ባሉ አባላት “የእድል መስኮት” በሚሰጥ አውድ ውስጥ ይሰራል በ BRICS ብሄራዊ ልማት ባንክ እገዛ በጆሃንስበርግ የመሪዎች ጉባኤ ላይ በግልፅ በተዘጋጀው መሰረት ብሪክስ ለአፍሪካ አፅንዖት መስጠቱን የሚገልጽ ዋና ዋና ነጥቦቸ ናቸው ።
About Post Author
