የኢትዮጵያን ወቅታዊ ሁኔታዎች በተመለከተ በዓለማቀፍ ሚድያዎች የወጡ የተመረጡ ዘገባዎች
ሰኔ 17 | June 24, 2023
Capital News
- የውጭ ጉዳይ ሚኒስትር አቶ ደመቀ መኮንን የአባይ ወንዝን የጋራ ሀብት ቁልፍ ነው ሲሉ መናገራቸውን የሚገልጽ ዘገባ ነው ።
የተነሱ ነጥቦች
- በናይል ወንዝ ዙሪያ ያሉ ሀገራት የትብብር ማነቆነት ዋነኛ ማነቆ ሆነው የተቀመጡት የጋራ ሃብት ላይ የፖለቲካ በጎ ፈቃድ ማነስ እና የልዩነት ዝንባሌዎች እንደሆኑ ናቸው።
- ግምት ውስጥ ሲገባ ከአማዞን ቀጥሎ ሁለተኛው ረጅሙ ወንዝ የአባይ ወንዝ በሰሜን ምስራቅ አፍሪካ ውስጥ ወደ ሜዲትራኒያን ባህር የሚፈስ ትልቅ የሰሜን ወራጅ ወንዝ ነው።
- ነገር ግን የአባይ ወንዝ ለአስሩ የአፍሪካ ሀገራት ማለትም ግብፅ፣ብሩንዲ፣ታንዛኒያ፣ሩዋንዳ፣ዲሞክራቲክ ሪፐብሊክ ኮንጎ፣ኬንያ፣ዩጋንዳ፣ሱዳን፣ኢትዮጵያ እና ደቡብ ሱዳን ያሉበት ሰፊ እድሎች ቢኖሩም አንዳንድ መሪዎች ፍላጎቱን አለመገንዘባቸውን ።
- በኢትዮጵያ ዋና ከተማ አዲስ አበባ በተካሄደው በአፍሪካ 2ኛው የአፍሪ-ሮጥ ከፍተኛ ደረጃ ፎረም በአፍሪካ ፍትሃዊ እና ምክንያታዊ አጠቃቀም ላይ የተካሄደው ውይይት ዋና ነጥብ ነበር።
- የኢትዮጵያ ምክትል ጠቅላይ ሚኒስትር እና የውጭ ጉዳይ ሚኒስትር አቶ ደመቀ መኮንን ሀሰን እንዳሉት ይህ የሀገራቱ ትብብር ማነስ ለዘላቂ ልማት ትልቅ ማነቆ ነው።
- የፖለቲካ ፍላጎት ማጣት እና በጋራ ሀብቶች ላይ ያለው ከፍተኛ ዝንባሌ አነስተኛ ወይም ምንም ትብብር ለመፍጠር ትልቅ አስተዋፅዖ ያደርጋሉ ማለታቸውን ።
- እነዚህ ተግዳሮቶች ዘላቂ ልማትን የማረጋገጥ የጋራ ምኞቶቻችንን በመቃወም ይቀጥላሉ ማለታቸውን ።
- የታላቁ የኢትዮጵያ ህዳሴ ግድብን በዋቢነት ጠቅሰው ለፍትሃዊና ምክንያታዊ አጠቃቀም በአርአያነት የሚጠቀስ ተግባር እንደ ሆነ ነው።
- ከዚህ ቀደም ያስመዘገብናቸው ታላላቅ እመርታዎችን በማጎልበት ተግዳሮቶችን ለመቋቋም ጥረታችንን የምናጠናክርበት ጊዜ አሁን ነው ሲሉ የድንበር ተሻጋሪ ሃብቶችን ፍትሃዊ እና ምክንያታዊ በሆነ መንገድ ለመጠቀም በኮንፈረንሱ ላይ የተገኙት ሚኒስትሮች እና ሌሎች ተወካዮች መናገራቸውን ።
- በኮንፈረንሱ ላይ ንግግር ያደረጉ ሚኒስትሮች የአባይ ወንዝን ፍትሃዊና ምክንያታዊ በሆነ መንገድ ለመጠቀም የልምድ ልውውጥን የሚያበረታታ መድረክን በመጠቀም በሳይንሳዊ ምርምሮች ላይ መልካም ተሞክሮዎችን በማካፈል መስራት እንደሚገባ ማሳሰባቸውን ።
- አንዳንድ አገሮች የኢትዮጵያን የአባይ ግድብ ሲደግፉ እንደ ግብፅ ያሉ አንዳንድ ወገኖች በአባይ ወንዝ ላይ የውሃ ፍሰት እንዲቀንስ ሊያደርግ ይችላል የሚል ስጋት ያነሳሉ ምክንያቱም 97 በመቶው ህዝቧ በአባይ ወንዝ ላይ ስለሚኖር ነው ።
The New Arab
- የግብፅ ፕሬዝዳንት አብዱልፈታህ አል ሲሲ ከኢትዮጵያው መንግስት ጋረ ያደረጉት ሞቅ ያለ መጨባበጥ በግብፅ ቁጣ መቀስቀሱን የሚገልጽ ጽሁፍ ነው ።
የተነሱ ነጥቦች
- የግብፅ ፕሬዝዳንት አብዱልፈታህ አል ሲሲ በኢትዮጵያ ለአራተኛ ጊዜ አወዛጋቢ የሆነውን የሜጋ ግድብ ፕሮጀክት ሙሌት የግብፅን የውሃ አቅርቦት አበላሽቶ እየተባለ ከፕሬዝዳንቱ ጋር በፈገግታ ሲጨብጡ ከታዩ በኋላ ግርግር መፈጠሩን ።
- ሲሲ እና የኢትዮጵያ አቻቸው በዚህ ሳምንት በፓሪስ ከተካሄደው አዲሱ ግሎባል ፋይናንሲንግ ስምምነት ጉባኤ ጎን ለጎን መገናኘታቸውን ።
- የግብፅ መሪ ከአውሮፓ ህብረት ኮሚሽን ሃላፊ ኡርሱላ ቮን ደር ሌየን የአለም ባንክ አጃይ ባንጋ እና ሌሎች የአፍሪካ መሪዎች ጋር መገናኘታቸውን ።
- ታዛቢዎች የሁለቱን ሰዎች የሰውነት ቋንቋ በፍጥነት ተንትነዋል አንዳንዶች ሲሲ ከአህመድ ጋር በተዛመደ አቋም ላይ እንደሚገኙ የሚናገሩት ኢትዮጵያ የታላቁ የኢትዮጵያ ህዳሴ ግድብን አራተኛውን ሙሌት በጀመረችበት ወቅት ነው ምንም እንኳን ከታችኞቹ የተፋሰሱ ሀገራት ተቃውሞ ቢያጋጥማቸውም ።
- አብይ አህመድ በጉባኤው ላይ ያደረጓቸውን አብዛኛዎቹን ስብሰባዎች በትዊተር ላይ ሲዘግቡ መቆየታቸውን ነገርግን ከሲሲ ጋር የነበረው ቆይታ ግን አንድም ነገር አለመገኘቱን ።
- ፕሬዝደንት ሲሲ በቅርቡ በሰኔ ወር መጀመሪያ ላይ ኢትዮጵያ በታላቁ ህዳሴ ግድብ ፕሮጀክት ላይ እርስ በርስ እንድትግባባ ጠይቀው ነበር ይህም የኢትዮጵያን ግዙፍ ግድብ በተመለከተ ግብፅ ህይወትን የሚሰጥ ውሃ እንዳያገኝ ፈርታለች የሚል አዲስ አቀራረብ እንዲፈጠር ምክንያት መሆናቸውን ።
- ሲሲ እንዳሉት ኢትዮጵያ በድርድር ጠረጴዛ ላይ የሚቀርበውን ማንኛውንም የተፋሰሱ ሀገራት መብት ሳትነካ ጥቅሟን የሚያስጠብቅ ማንኛውንም የማግባባት መፍትሄ እንድትወስድ የማበረታታት አስፈላጊነት ግብጽን እና ሱዳንን በመጥቀስ መናገራቸውን ።
- ሲሲ አክለውም የህዳሴውን ግድብ አሞላል እና አሰራሩን በተመለከተ ህጋዊ እና አስገዳጅ ስምምነት ላይ መድረስ ነበር ማለታቸውን ።
ሊንክ https://www.newarab.com/news/outrage-over-sisis-warm-handshake-ethiopian-president
All Africa
- የኢትዮጵያ በስንዴ እራስን በመቻል ለአፍሪካ አርአያነት ያለው ነው የኢጋድ መንግስታት የግብርና ኃላፊዎች መግለጹን የሚገልጽ ጽሁፍ ነው ።
የተነሱ ነጥቦች
- ኢትዮጵያ በስንዴ እራሷን በመቻል ያስመዘገበችው ስኬት ለአፍሪካ አርአያነት ያለው ሲሆን በተለይም የኢጋድ አባል ሀገራት በስንዴ ምርትና በራስ መቻል የሀገሪቱን ልምድ ሊካፈሉ እንደሚችሉ የኢጋድ ሀገራት ባለስልጣናት መግለጻቸውን ።
- የኢጋድ ቀጣናዊ የምግብ ደህንነት ስትራቴጂ እና የድህረ ምርት ኪሳራ አስተዳደር ስትራቴጂን ለማረጋገጥ እና ለማፅደቅ ከሶማሊያ ደቡብ ሱዳን ኡጋንዳ እና ኬንያ የተውጣጡ የግብርና ኃላፊዎች ማነጋገራቸውን ።
- በውይይቱ ቀደም ሲል የግብርና ሚኒስትሩ ግርማ አመንቴ ለባለሥልጣናቱ እንደተናገሩት ኢትዮጵያ በስንዴ ምርት፣ በስንዴ እራስን መቻል ያስቻለ ብሔራዊ ተነሳሽነት መርሃ ግብር እና ትርፍ ወደ ጎረቤት ሀገራት በመላክ ልምድ ለማካፈል ዝግጁ መሆኗን መግለጻቸውን ።
- ስኬቱ ለመላው የምስራቅ አፍሪካ ሀገራት እና ሌሎችም መልካም ዜና መሆኑን ገልጿልለኢዜአ በሰጡት መግለጫ የሶማሊያ ግብርናና መስኖ ሚኒስትር ዴኤታ አሳድ አብዲሪሳቅ መሀመድ ኢትዮጵያ በስንዴ መቻል ራሷን መቻል በአርአያነት የሚጠቀስ ስኬት መሆኑን ገልጸው የቀጣናው ሀገራት ከኢትዮጵያ ትምህርት ለማግኘት እና ለመማር በጉጉት እየተጠባበቁ እነደሆነ ነው።
- ኢትዮጵያ ራሷን የመቻል ደረጃ ላይ መድረሷን ስንሰማ ሁላችንም በጣም ደስ ብሎናል ይህ ማለት ከአሁን በኋላ ስንዴ አያስገቡም ይልቁንም ወደ ጎረቤት ሀገራት ኤክስፖርት ያደርጋሉ ይህ በእውነት አርአያነት ያለው ስኬት ነው እኛም ትምህርት ለማግኘት እና ለመማር እንጠባበቃለን ኢትዮጵያ እዚያ ደረጃ ላይ እንድትደርስ ሚኒስትር ዴኤታው በተለይ በኢጋድ ክልል ውስጥ ያሉ ሁሉም ሀገራት የራሳቸው የሆነ ንፅፅር ጥቅም እንዳላቸው ጠቁመው የኢትዮጵያን ፈለግ ለመከተል ስኬት ወሳኝ ነው ማለታቸውን ።
ሊንክ https://allafrica.com/stories/202306230565.html
About Post Author
