የኢትዮጵያን ወቅታዊ ሁኔታዎች በተመለከተ በዓለማቀፍ ሚድያዎች የወጡ የተመረጡ ዘገባዎች

France 24

• የሱዳን መንግስት በኢትዮጵያ በሚካሄደው ቀጣናዊ የሰላም ድርድር ላይ ለመሳተፍ ፈቃደኛ  አለመሆናቸውን የሚገልጽ ጽሁፍ ነው ።

የተነሱ ነጥቦች

• የሱዳን መንግስት ለሶስት ወራት የሚጠጋውን ጭካኔ የተሞላበት ጦርነት ለማስቆም ባዘጋጀው አህጉራዊ ስብሰባ ላይ ለመቀላቀል ፈቃደኛ አለመሆኑን እናድርድሩን የመሩት ኬንያ ተቀናቃኙን ፓራሚሊተሪዎችን ትደግፋለች ሲል መክሰሳቸውን ።
• በሱዳን ጦር አዛዥ አብደል ፋታህ አል ቡርሃን እና በቀድሞ ምክትላቸው መሀመድ ሃምዳን ዳግሎ የፓራሚትሪ ፈጣን ድጋፍ ሃይሎች አዛዥ (RSF) አዛዥ መካከል የስልጣን ሽኩቻ በኤፕሪል አጋማሽ ወደ ጦርነት ገብቷል እና ከዚያን ጊዜ ጀምሮ በሺዎች የሚቆጠሩ ሰዎችን ገድሏል በሚሊዮኖች የሚቆጠሩ መፈናቀላቸውን ።
• የምስራቅ አፍሪካ ቀጣናዊው ኢጋድ ጠላቶቹን በኢትዮጵያ ዋና ከተማ ለስብሰባ ጋብዞ የነበረ ሲሆን በሱዳን በኩል ውጊያው መቀጠሉን ።
• በኬንያ፣ በደቡብ ሱዳን፣ በጅቡቲ እና በኢትዮጵያ በሚመራው የኳርትቴት ስብሰባ ላይ አርኤስኤፍ ተወካይ ቢልክም ቡርሃንም ሆነ ዳግሎ በኢትዮጵያ በግል አለመሳተፋቸውን ።
• በኬንያ፣ በደቡብ ሱዳን፣ በጅቡቲ እና በኢትዮጵያ በሚመራው የ”ኳርትቴት” ስብሰባ ላይ አርኤስኤፍ ተወካይ ቢልክም ቡርሃንም ሆነ ዳግሎ አዲስ አበባ ላይ በግል አልተሳተፉም።
• ከኤፕሪል 15 ጀምሮ በተፈጠረው ሁከት ወደ 3,000 የሚጠጉ ሰዎች ተገድለዋል እንደ የትጥቅ ግጭት አካባቢ እና የክስተት መረጃ ፕሮጀክት ነገር ግን የሀገሪቱ ክፍሎች ተደራሽ ባለመሆናቸው ትክክለኛው የሟቾች ቁጥር በጣም ከፍተኛ እንደሚሆን  እንደሚታመን ነው ።
• ተጨማሪ ሦስት ሚሊዮን ሰዎች ከውስጥ ተፈናቅለዋል ወይም ድንበር ተሻግረው መሰደዳቸውን የዓለም አቀፍ የስደተኞች ድርጅት  ማስታወቁን ነው ።
• ጦርነቱን ለማስቆም የሚደረጉ በርካታ ዲፕሎማሲያዊ ውጥኖች ለአጭር ጊዜ እፎይታ ያስገኙ ሲሆን የተባበሩት መንግስታት እሁድ እለት እንዳስጠነቀቀው ሱዳን ሙሉውን የእርስ በርስ ጦርነት አፋፍ ላይ መሆኗን እና አጠቃላይ ቀጣናውን ሊያሳጣው እንደሚችል ማስጠንቀቁን ።
• ከዚህ ቀደም የእርቅ ስምምነቶችን በሳውዲ አረቢያ እና በዩናይትድ ስቴትስ አደራዳሪነት ተካሂደዋል, ነገር ግን የምስራቅ አፍሪካ ቡድን አሁን ግንባር ቀደም ለመሆን እንደሚፈልግ ።
• ይሁን እንጂ የሱዳን የውጭ ጉዳይ ሚኒስቴር ኬንያን ከድርድሩ ሊቀመንበርነት እንድትነሳ ያቀረበው ጥያቄ እስካልተሟላ ድረስ ልዑካኑ እንደማይሳተፍ ማስታወቃቸውን ።
• ከስብሰባ በኋላ በተለቀቀው መግለጫ የሱዳን ጦር ኃይሎች ልዑካን ቡድን ግብዣና የመገኘት ማረጋገጫ ቢኖርም አለመገኘቱ የሚያሳዝን ነው ማለታቸውን ። 
• ዳግሎ በኢትዮጵያ ለሚደረገው ውይይት የፖለቲካ አማካሪ የላከ ሲሆን አርኤስኤፍ በመግለጫው የሠራዊቱን ኃላፊነት የጎደለው ድርጊት ማውገዙን ።
• አራቱም ወገኖች በተፋላሚ ወገኖች መሪዎች መካከል የፊት ለፊት ውይይት ለማድረግ የሁሉንም ባለድርሻ አካላት ለማሰባሰብ እና ጥረታቸውን ለማሰባሰብ  እንደተስማሙ መግለጫው  መግለጹን ።

ሊንክ  https://www.france24.com/en/africa/20230710-sudan-government-refuses-to-attend-regional

Africa news

• የሱዳን መንግስት በኢትዮጵያ የሚካሄደውን ቀጣናዊ የሰላም ድርድር ማቆረጡን የሚገልጽ የቪዲዮ ዘገባ ነው ።

የተነሱ ነጥቦች

• የኢጋድ ኳርትት ቡድን ሃገሮች ጅቡቲ፣ ኢትዮጵያ፣ኬንያ እና ሱዳን የስራ ኃላፊዎች በሱዳን የሰላም ፍኖተ ካርታ ተግባራዊ ለማድረግ መገናኘታቸውን ።
• በኬንያ ፕሬዝዳንት የተመራው ስብሰባ የክልል (አ.ዩ የፖለቲካ ጉዳዮች ፣ የሰላም እና ደህንነት ኮሚሽነር) እና ዓለም አቀፍ እንግዶችን እንደ የተባበሩት መንግስታት የሰብአዊ ኤጀንሲ ተወካዮች ፣ የአውሮፓ ህብረት ፣ ሳዑዲ አረቢያ ፣ የተባበሩት አረብ ኤምሬትስ ፣ አሜሪካ እና እንግሊዝ እንደሚገኙበት ነው ።
• የሱዳን መንግስት ኬንያን በአድሏዊነት በመወንጀል ለመሳተፍ ፈቃደኛ አለመሆነን እና የሱዳን ውጭ ጉዳይ ሚኒስቴር የኬንያው ፕሬዝዳንት ዊሊያም ሩቶ እንዲተኩ…በተለይም አድልዎ ስላላቸው መጠየቃቸውን  ።
• RSF ወደ ኳርትት ስብሰባ ተወካይ መላካቸውን በዚህ ስብሰባ ላይ የሚገኙ የፖለቲካ መሪዎች በምንም አይነት መልኩ የቡድኖቹ ተወካይ እንዳልሆኑ እናውቃለን ሲል ዊልያም ሩቶ ቀደም ብሎ  መናገራቸውን ነገር ግን ግልጽ ሂደት፣ ሁሉን አቀፍ ሂደት በሁሉም የፖለቲካ ተዋናዮች፣ ሲቪል ቡድኖች፣ ሲቪል ማህበረሰብ ላይ ያመጣል ብለን እንደሚያምኑ እና ቡድኖች የዚህ ታላቅ ጥረት አካል መሆን እንዳለባቸው ዊሊያም ሩቶ ማሳወቃቸውን ።

• ለሶስት ወራት ከሚጠጋው ግጭት በኋላ በሁለቱ የሱዳን ጄኔራሎች መካከል ያለው ጦርነት ወደ 3,000 የሚጠጉ ሰዎች መገደላቸውን እና በዋናነት በዳርፉር ዋና ከተማ ካርቱም ፣በኢትዮጵያ አቅራቢያ በሚገኘው ብሉ ናይል ግዛት እንዲሁም በደቡብ ኮርዶፋን ግዛት ውስጥ ያተኮረ መሆኑን ነው።
• ስልታዊ በሆነ መንገድ ያልተከበሩ ተነሳሽነቶች እና የተኩስ አቁም ቢደረጉም ምንም አይነት ፖለቲካዊ መፍትሄ  አለማምጣቱን ።
• በሁከት ግጭት ውስጥ ያሉ አካላት ጠመንጃውን ዝም ማሰኘት እና ወዲያውኑ ያለምንም ቅድመ ሁኔታ እና ላልተወሰነ የተኩስ አቁም ማድረግ  እንዳለባቸው
• በሱዳን ያለው ጉዳይ ግጭት 2.2 ሚሊዮን የሚሆኑ የውስጥ ስደተኞችን መፍጠሩን ።
• የምስራቅ አፍሪካ የልማት በይነ መንግስታት ባለስልጣን (ኢጋድ) በተፋላሚዎቹ ፓርቲ መሪዎች አብዱልፈታህ አል ቡርሃን እና መሀመድ ሃምዳኔ ዳግሎ መካከል ፊት ለፊት ተገናኝተው እንዲገናኙ የሁሉም ባለድርሻ አካላት ጥረቱን እንደሚያጠናክር  ማስታወቁን ።
• ቡድኑ የምስራቅ አፍሪካ ተጠባባቂ ሃይል (EASF) ተሰብስቦ እንዲሰበሰብ ወስኗል ለሲቪሎች ጥበቃ እና ለሰብአዊ አገልግሎት ዋስትና ለመስጠት ።

ሊንክ    https://www.africanews.com/2023/07/10/sudan-govt-boycotts-regional-peace-talks-in-ethiopia/

The National

• ግብፅ እና ኢትዮጵያ በአባይ ግድብ ዙሪያ ድርድር ለመጀመር መስማማታቸውን ምንጮች መግለጻቸውን የሚዘግብ ዘገባ ነው ።

የተነሱ ነጥቦች

• ግብፅ እና ኢትዮጵያ በኢትዮጵያ እየተገነባ ባለው አጨቃጫቂው የአባይ ግድብ ላይ ድርድሩን ሊቀጥሉ ነው  ካይሮ የወንዙን ​​የውሃ ድርሻ አደጋ ላይ ይጥላል ማለቷን ምንጮች  መግለጻቸውን ።
• ኢትዮጵያ እና የታችኛው የተፋሰሱ ሀገራት ግብፅ እና ሱዳን በታላቁ ህዳሴ ግድብ ላይ ጌርድ ባለፈው ሚያዝያ 2021 በዲሞክራቲክ ሪፐብሊክ ኮንጎ  መወያየታቸውን ።
• ኢትዮጵያ በካይሮ እና በካርቱም የአሜሪካ፣ የአውሮፓ ህብረት እና የአለም ባንክ ተወካዮች ከአፍሪካ ህብረት ጋር በመሆን ለአስር አመታት የዘለቀው አለመግባባት እልባት እንዲያገኝ የፈቀደውን ሀሳብ ውድቅ ባደረገችበት ወቅት መፍረሱን ።
• ስማቸው እንዳይገለጽ የፈለጉ የሂደቱ ምንጮች እንዳሉት ኢትዮጵያ እና ግብፅ በመርህ ደረጃ ድርድር ለመቀጠል የተደረሰው ስምምነት ሩሲያ እና ደቡብ አፍሪካ ለወራት ከመጋረጃ ጀርባ ያደረጉት ሽምግልና ሁለቱ ሀገራት የጠበቀ ግንኙነት ሲኖራቸው በኢትዮጵያ ትልቅ ጥቅም እንዳላቸው መናገራቸውን ።
• ኢትዮጵያ ለአራተኛ ጊዜ አጨቃጫቂውን የአባይ ግድብ ለመሙላት በዝግጅት ላይ መሆኗን  እንደገለጸች ።
• ምንጮቹ በሽምግልናው ላይ ዝርዝር መረጃ ባይሰጡም ሁለቱም ወገኖች ለረጅም ጊዜ የዘለቀውን አለመግባባት ለማስቆም ስምምነት ለማድረግ ፈቃደኛ መሆናቸውን እንደገለጹ ።
• ውይይቱ የሚቀጥልበትም ሆነ የሚካሄድበት ቀን አልተወሰነም ነገርግን በወራት ጊዜ ውስጥ እንደሚካሄድም  መግለጻቸውን ።
• ይሁን እንጂ ከአፕሪል ወር ጀምሮ በጦር ኃይሏ እና በተቀናቃኝ ወታደራዊ ኃይል መካከል በተካሄደው ውድመት ጦርነት ውስጥ የተዘፈቀችው ሱዳን ይሳተፋል ወይ የሚለው ለጊዜው ግልጽ  እንዳልሆነ ነው ።

ሊንክ   https://www.thenationalnews.com/mena/egypt/2023/07/10/egypt-and-ethiopia-agree-to-resume-

About Post Author

admin_w7y1yrey

See author's posts