የኢትዮጵያን ወቅታዊ ሁኔታዎች በተመለከተ በዓለማቀፍ ሚድያዎች የወጡ የተመረጡ ዘገባዎች

ግንቦት  17 |  May 28, 2023

English news

• ኢትዮጵያ በታላቁ የህዳሴ ግድብ ግንባታ ዙሪያ ከዓባይ በታች ካሉት የተፋሰሱ ሀገራት ግዴታዎች  እንዳልተወጣች ግብፅ ማሳሰቧን የሚገለጽ ዘገባ ነው ።

የተነሱ ነጥቦች

• ግብፅ ኢትዮጵያ በታላቁ የኢትዮጵያ ህዳሴ ግድብ አያያዝ ዙሪያ የናይል ወንዝ የታችኛው የተፋሰሱ ሀገራት የውሃ መብት እንድታከብር  ማሳሰቧን ።
• የግብፅ ውጭ ጉዳይ ሚኒስቴር ቃል አቀባይ አህመድ አቡ ዘይድ በሰጡት መግለጫ የኢትዮጵያ ውጭ ጉዳይ ሚኒስቴር በቅኝ ግዛት ዘመን የተፈረሙ ስምምነቶች የጠፉ ናቸው በማለት አሳሳች አስተያየት  መስጠታቸውን ።
• ኢትዮጵያ በአባይ ግድብ ጎን አሠራር ጋር በተያያዘ ለታችኞቹ የተፋሰሱ ሀገራት ያለውን ዓለም አቀፍ ግዴታዎች ለመሸሽ ይህን መሰሉን ጥያቄ ማቆም እንዳለበት ማሳሳበቸውን ።
• የኢትዮጵያ ሚኒስቴር እንደተናገሩት የግብፅንና የሱዳንን ጥቅም የሚጎዳውን የግድቡን የአንድ ወገን ሙሌት እና ኦፕሬሽን እንድትተው በአረብ ሊግ (AL) የተላለፈውን አዲስ የውሳኔ ሃሳብ በመቃወም መግለጫ ማውጣታቸውን ።
• ሚኒስቴሩ ግብፅ በ AL ፎረም በኩል በኢትዮጵያ ላይ ጫና እያሳደረች ነው በማለት ነቅፎ ገልጿልግብፅ የይገባኛል ጥያቄዋን መሰረት አድርጋ የፈፀሙ የቅኝ ግዛት ስምምነቶችን ያለ ዝርዝር መግለጫ እንድታቆም መጠየቁን ።
• የኢትዮጵያ ኤፍ ኤም መግለጫ የአረቦች ድጋፍ ለግብፅ ፍትሃዊ እና ኃላፊነት የተሞላበት አቋም የአረብ እና የአፍሪካ ውዝግብ አድርጎ በማቅረብ በአረብ እና በአፍሪካ ሀገራት መካከል ያለውን ልዩነት ለመፍጠር የተደረገ ተስፋ አስቆራጭ ሙከራ ነው ሲሉ አቡ ዘይድ ጨምረው መግለጻቸውን ።
• ኢትዮጵያ በ2011 ግድቡን መገንባት የጀመረችው ከ6,000 ሜጋ ዋት በላይ የኤሌክትሪክ ሃይል ያመነጫል ተብሎ ሲጠበቅ፣ ግብፅ እና ሱዳን የታችኛው የተፋሰሱ ተፋሰስ ሀገራት ግድቡ የውሃ ሀብታቸውን ሊጎዳ ይችላል የሚል ስጋት እንዳላቸው ።
• በሶስቱ ሀገራት በግብፅ ሱዳን እና ኢትዮጵያ መካከል የነበረው የግድቡ ድርድር ከሚያዝያ 2021 ጀምሮ መቋረጡን ነው ።

ሊንክ   https://english.news.cn/africa/20230525/c6df0460ae404ebbbd92ef80909d3aa9/c.html

Saudi gazette

• የአለም የምግብ ፕሮግራም በኢትዮጵያ ተጨማሪ የምግብ እርዳታን ለመከልከል ያለመ እንደሆነ የሚገልጽ ጽሁፍ ነው።

የተነሱ ነጥቦች

• ባለፈው ወር በኢትዮጵያ የነፍስ አድን የምግብ ዕርዳታን በስፋት ማዘዋወሩን ተከትሎ የዓለም የምግብ ፕሮግራም ደብሊውኤፍፒ ተጨማሪ አላግባብ ጥቅም ላይ እንዳይውል ለመከላከል ጥበቃዎችን እና ቁጥጥርን አጠናክሮ መቀጠሉን የመንግስታቱ ድርጅት ማስታወቁን ።
• WFP በሰሜን ትግራይ ክልል ውስጥ ከፍተኛ መጠን ያለው አቅርቦት በአካባቢው ገበያ ላይ እንደሚሸጥ ማስረጃ ካገኘ በኋላ ስርጭቱን አቁሞ ወዲያውኑ ምርመራ መጀመሩን ።
• በአፍሪካ ቀንድ በተከሰተው ረዥም ግጭት እና ታሪካዊ ድርቅ ምክንያት ማህበረሰቦች እየተጎዱ ባሉበት ኢትዮጵያ ከ20 ሚሊዮን በላይ ሰዎች የምግብ እርዳታ እንደሚያስፈልጋቸው ።
•   WFP ለስርቆት ወይም ለመቀያየር ምንም ዓይነት ትዕግስት የለውም ይህም ወሳኝ ምግብ የተራቡ ቤተሰቦች እንዲራቡ የሚከለክሉ ጥፋተኛ ሆነው የተገኙት በህግ ሊጠየቁ ይገባል ሲሉ ዋና ዳይሬክተር ሲንዲ ማኬይን በመግለጫቸው መናገራቸውን ።
•   የምግብ ዕርዳታ በጣም የሚያስፈልጋቸውን ሰዎች ተጠቃሚ ለማድረግ አስፈላጊውን ሁሉ ለማድረግ ቆርጠናል ስትል መግለጹን ።
• የ WFP እቅድ በኢትዮጵያ ውስጥ በሁሉም ስራዎች ላይ ተግባራዊ  እንደሚሆን እና ተግባራቶቹ የወቅቱን የምግብ ዋስትና እና የፍላጎት ዳሰሳዎችን መተግበር የተረጂዎችን ዝርዝር እና የማንነት ፍተሻ ኢላማ ማድረግን ማጠናከር እና ከመጋዘን ወደ ተጠቃሚዎች የሚደረጉ የምግብ እንቅስቃሴዎችን ለመከታተል ክትትልን ማጠናከር ናቸው።
•   የኖቤል ተሸላሚ ኤጀንሲ ከኢትዮጵያ ክልላዊ እና ሀገራዊ ባለስልጣናት እና ከአጋር አካላት ጋር በቅርበት በመስራት አስቸኳይ የምግብ እርዳታ በትግራይ እንዲቀጥል እና በአገር አቀፍ ደረጃ ላሉ ተጠቃሚዎች ድጋፍ ለማድረግ አስፈላጊውን ማሻሻያ ለማድረግ  እንደሚሰራ ነው ።
•   በኢትዮጵያም ሆነ በየትኛውም የዓለም ክፍል በጦርነትም ሆነ በሌላ ምክንያት እርዳታ ለሚደረግላቸው ሰዎች የሚቀርበውን የእርዳታ ምግብ መወሰድ እንደሊለበት ወይዘሮ ማኬይን መግለጻቸውን ።
•   የእኛ እርዳታ በእኛ ላይ ጥገኛ ለሆኑ በሚሊዮን እና በሚሊዮን የሚቆጠሩ ረሃብተኞች እንዲሆን WFP ሁሉንም ከፍተኛ ስጋት ያለባቸውን የሀገር ውስጥ ስራዎችን እየገመገመ እንደሆነ ነው ።

ሊንክ   https://saudigazette.com.sa/article/632766/World/Europe/WFP-plan-aims-to-prevent-further-food-aid-diversion-in-Ethiopia

Egypt Independent

• ግብጽ ኢትዮጵያን በአባይ ግድብ ዙሪያ ጉዳይን በፖለቲካ አቅርበዋል የምትለው ክስ የማዘግየት ሙከራ ከንቱ ነው  ማለታቸውን የግብጽ የህግ ፕሮፌሰር መናገራቸውን የሚገልጽ ጽሁፍ ነው ።

የተነሱ ነጥቦች

• በህዝባዊ አለም አቀፍ ህግ ባለሙያ እና የአለም አቀፍ የውሃ ሃብት ጥበቃ ኮሚቴ ዋና ፀሀፊ መሀመድ ማህሙድ ማህራን የኢትዮጵያ ውጭ ጉዳይ ሚኒስትር የአባይን ውሃ እና የታላቁን የኢትዮጵያ ህዳሴ ግድብን ጉዳይ ፖለቲካዊ ለማድረግ ሞክረዋል በሚል የቀረበባቸውን ክስ ማወገዛቸውን ።
• እነዚህን ውንጀላዎች ኢትዮጵያ ድርድሩን አቅጣጫ ለማስቀየር እና በአለም አቀፍ ህግ ካለባት ግዴታ ለመሸሽ የተደረገ ከንቱ ሙከራ ነው ሲሉ  መቃወማቸውን ።
• ኢትዮጵያ የግድቡ አራተኛውን ሙሌት ለማጠናቀቅ ጊዜን ለማባከን እየሞከረች ያለችውን የፍትሃዊነት ፖሊሲ በመጣል እና ሙሌት እና የስራ ቀናትን በሚመለከት ለሁሉም ወገኖች አስገዳጅ የህግ ስምምነት ሳታደርግ ነው ማለታቸውን ማህራን ገልጸዋል ።
• ግብጽ በሰጠችው መግለጫ ላይ ኢትዮጵያ የግድቡ ግንባታ ከተገለጸበት ጊዜ ጀምሮ በአንድ ወገን እርምጃዎች ሁሉንም ዓለም አቀፍ ቻርተሮች እና ስምምነቶችን ሆን ብላ እየጣሰች መሆኑን  ማብራራታቸውን ።
• የናይል ወንዝን አለም አቀፍ የውሃ መስመር የሚጋሩት ሀገራት በውሃ መንገዱ ላይ ምንም አይነት እርምጃ አለመውሰዳቸውን ጨምረው መናገራቸውን ።
• ሆኖም ግብፅ በግብፅ የውሃ ደኅንነት ላይ አሉታዊ ተጽእኖ ቢኖረውም ግጭቱን በሰላማዊ መንገድ ለመፍታት በቁርጠኝነት የዓለም አቀፍ ህግ ደንቦችን ታከብራለች  ማለታቸውን ።

ሊንክ     https://www.egyptindependent.com/ethiopias-accusations-to-egypt-of-politicizing-gerd-issue-are-futile-attempt-to-procrastinate-law-professor/

English news

• አቶ ደመቀ መኮንን ከቻይና ዓለም አቀፍ ልማት ትብብር ኤጀንሲ ሊቀመንበር ጋር በቤጂንግ መወያየታቸውን የሚገልጽ ዘገባ ነው ።

የተነሱ ነጥቦች

• የቻይና ግዛት ምክር ቤት አባል እና የውጭ ጉዳይ ሚኒስትር ኪን ጋንግ ከኢትዮጵያ ምክትል ጠቅላይ ሚኒስትር እና የውጭ ጉዳይ ሚኒስትር ደመቀ መኮንን ሀሰን ጋር በቤጂንግ  መወያየታቸውን ።
• ሁለቱ ሀገራት ሁሌም መደጋገፍና መረዳዳትን በማሳየት በማደግ ላይ ባሉ ሀገራት መካከል የመተሳሰብ የመተባበር እና አሸናፊነትን የሚያጎናጽፍ መልካም አርአያ መሆናቸውንም ኪን መናገራቸውን ።
• ቻይና ከኢትዮጵያ ጋር በጋራ በትብብር ለመስራት መዘጋጀቷንም አንኳር ጥቅሞችና ዋና ጉዳዮች ላይ እርስ በርስ መደጋገፍን ለመቀጠል ዝግጁ ነች ማለታቸውን ።
• ኢትዮጵያ ሰላምን በማጠናከር እና በልማት ላይ ትኩረት ሰጥታ የምትሰራበት ወሳኝ ወቅት ላይ በመሆኗ ቻይና የኢትዮጵያን የሰላም ሂደት በፅናት እንደምትደግፍ እና በተለያዩ መስኮች የሁለትዮሽ ትብብርን በማጠናከር በሀገሪቱ መልሶ ግንባታ ልማት እና መነቃቃት ላይ ለማገዝ ዝግጁ መሆኗን ኪይን  መግለጻቸውን ።
• ቻይና በአፍሪካ ቀንድ ላሉ ሀገራት ሁለት የአስቸኳይ ጊዜ የምግብ ዕርዳታ ማድረጓን እና አስቸኳይ ፍላጎታቸውን ለማሟላት የሚረዳ አዲስ ቡድን ለማቅረብ እያሰበች እንደሆነ ነው ።
• ቻይና ቻይናውያንን ከሱዳን ለማስወጣት እና በኢትዮጵያ በእስር ላይ የሚገኙ ቻይናውያንን ለመታደግ የኢትዮጵያ መንግስት ላደረገው ድጋፍ እና እገዛ ማመስገናቸውን ።
• የኢትዮጵያ መንግስት የቻይና ተቋማትንና ሰራተኞችን ደህንነትና ህጋዊ መብትና ጥቅም ለማስጠበቅ ተጨባጭ እና ውጤታማ እርምጃዎችን ሊወስድ እንደሚችል ያላቸውን እምነት መግለጻቸውን ።
• አቶ ደመቀ ቻይና ለኢትዮጵያ የምታደርገውን ድጋፍ አድናቆታቸውን  በመግለጽ በሀገሪቱ የሚገኙ የቻይና ተቋማትንና ሰራተኞችን ደህንነት ለመጠበቅ ኢትዮጵያ የተቻለችውን ስታደርግ እንደምትቀጥልም መናገራቸውን ።
• ቻይና በዘመናዊነት ያስመዘገበቻቸው ውጤቶች አበረታች እና የአፍሪካ ሀገራት ነፃ እድገታቸውን እንዲያፋጥኑ የሚያበረታታ መሆኑን አቶ ደመቀ ጨምረው መናገራቸውን ።

ሊንክ   https://english.news.cn/20230525/0fb48960ffd14e57b364bf92c1e22565/c.html

About Post Author