የኢትዮጵያን ወቅታዊ ሁኔታዎች በተመለከተ በዓለማቀፍ ሚድያዎች የወጡ የተመረጡ ዘገባዎች
ሚያዚያ 25| May 3, 2023
Garowe online
- የተባበሩት መንግስታት ድርጅት በስርቆት ሳቢያ ለትግራይ ክልል የሚሰጠውን የምግብ እርዳታ ማቆሙን የሚገልጽ ዘገባ ነው ።
የተነሱ ነጥቦች
- የተባበሩት መንግስታት የምግብ እርዳታ ኤጀንሲ በትግራይ ክልል የተራቡ ሰዎች የተዘረፈውን የምግብ ስርቆት በተመለከተ በተደረገው የውስጥ ምርመራ ርዳታውን መቆሙን ።
- የአለም ምግብ ፕሮግራም ከዩኤን እና ከሌሎች አጋሮች እህል ወደ ትግራይ የማድረስ ሀላፊነት አለበት ለሁለት አመታት የዘለቀ የአውዳሚ የእርስ በርስ ጦርነት ማዕከል በሆነችው በህዳር ወር በተኩስ አቁም ማብቃቱን ።
- በክልሉ ከሚገኙ 6 ሚሊዮን ሰዎች መካከል ከ5 ሚሊየን በላይ የሚሆነው በእርዳታ ላይ የተመሰረተ እንድሆነ ነው።
- WFP ለሰብአዊ አጋሮቹ ሚያዝያ 20 ቀን 2008 ዓ.ም ለሰብአዊ መብት ተሟጋች ድርጅት እንደገለፀው ለትግራይ የሚደርሰውን ምግብ አላግባብ መዘበራረቁን ተከትሎ ለጊዜው ማገዱን ከአራቱ የሰብአዊ እርዳታ ሰራተኞች መካከል አንዱ ለኤፒ መናገራቸውን ።
- ሌሎች ሶስት የእርዳታ ሰራተኞች ይህንን መረጃ ማረጋጋጣቸውን እና በዚህ ጉዳይ ላይ ጋዜጠኛ ለማናገር ስልጣን ስለሌላቸው ሁሉም ስማቸው እንዳይገለጽ አጥብቀው መጠየቃቸውን ።
- ባለፈው ወር AP እንደዘገበው WFP በኢትዮጵያ በድርቅ እና በግጭት ሳቢያ በድምሩ 20 ሚሊዮን ሰዎች ሰብዓዊ ርዳታ በሚፈልጉበት የምግብ ዝርፊያ እና የመቀየሪያ ጉዳዮች ላይ ምርመራ ማድረጉን ነው።
- በWFP የኢትዮጵያ ዳይሬክተር ኤፕሪል 5 የላከው ደብዳቤ የሰብአዊ አጋሮች “የምታውቁትን ወይም በሰራተኞቻችሁ፣ በተጠቃሚዎችዎ ወይም በአከባቢዎ ባለስልጣናት ወደ እርስዎ ትኩረት የሚስቡትን ማንኛውንም መረጃ ወይም የምግብ አጠቃቀም ፣ አላግባብ ጥቅም ላይ መዋሉ ወይም የማስቀየር ጉዳዮችን እንዲያካፍሉ መጠየቁን ።
- በወቅቱ ሁለት የረድኤት ሰራተኞች ለኤ.ፒ.ኤ እንደተናገሩት የተሰረቁት እቃዎች 100,000 ሰዎችን ለመመገብ የሚያስችል በቂ ምግብ ያካተተ እንደነበር እና ምግቡ በትግራይ ሸራሮ ከሚገኝ መጋዘን ውስጥ ጠፍቶ መገኘቱን እና ለስርቆቱ ተጠያቂው ማን እንደሆነ አለመታወቁ ።
- የትግራይ አዲስ ጊዜያዊ ፕሬዝዳንት አቶ ጌታቸው ረዳ ባለፈው ወር ኤጀንሲው በክልሉ ርዕሰ መዲና መቐለ ባደረገው ጉብኝት “ለተረጂዎች የሚውል የእርዳታ አቅርቦት እና ሽያጭ እየጨመረ ያለውን ፈተና” ከ WFP ከፍተኛ ባለስልጣናት ጋር መወያየታቸውን መግለጻቸውን ።
- በኢትዮጵያ የ WFP ቃል አቀባይ አስተያየት እንዲሰጡ ለቀረበላቸው ጥያቄ ወዲያውኑ ምላሽ አለመስጠታቸውን ።
ሊንክ www.garoweonline.com/en/world/africa/un-agency-suspends-food-aid-to-ethiopia-s-tigray-amid-
Ahram Online
- በታላቁ የኢትዮጵያ ህዳሴ ግድብ ዙሪያ ከአሁን በኋላ ለሱዳን ቅድሚያ የሚሰጠው ጉዳይ አለመኖሩን የሚገልጽ ጽሁፍ ነው ።
የተነሱ ነጥቦች
- በሱዳን ጦርነቱ በቀጠለበት በአሁኑ ወቅት በታላቁ የኢትዮጵያ ህዳሴ ግድብ ላይ ካርቱም ያላትን አቋም በተመለከተ አስተያየት ሰጪዎች እያሳሰቡ መሆኑን ዶአ ኤል ቤይ መመዝገቡን ።
- የሱዳን ተቀናቃኝ ወታደራዊ ሃይሎች ለሶስተኛው ሳምንት ትግሉን በቀጠሉበት እና በሀገሪቱ ያለውን የሰብአዊ ሁኔታ እያሽቆለቆለ መምጣቱን አስተያየት ሰጪዎች ኢትዮጵያ በታላቁ የኢትዮጵያ ህዳሴ ግድብ ዙሪያ የሚደረገውን ድርድር ችላ እንድትል ያበረታታል ሲሉ አስተያየት ሰጪዎች ስጋታቸውን መግለጻቸውን ።
- የቀድሞው የውጭ ጉዳይ ሚኒስትር መሀመድ ሄጋዚ ሱዳን በግድቡ ላይ ያላት አቋም ከግብፅ ጋርም ሆነ ከኢትዮጵያ ጋር ከመቆም ጋር የተያያዘ ሳይሆን እንደ ታች የተፋሰሱ ሀገራት የራሷን ጥቅም ለማስጠበቅ እንደ ምላሽ ይቆጠራል ሲሉ እንደሚከራከሩ ።
- ለአል-አህራም ዊክሊ እንደተናገሩት “ካርቱም በቅርብ ጊዜ በተከሰቱት ክስተቶች ለጊዜው ልትዘናጋ ትችላለች ነገርግን ይህ ጂኦግራፊያዊ ቅድሚያ የሚሰጣትን ከመመልከት እና ከግብፅ ጋር እንደ ታችኛው ተፋሰስ ሀገር ከመተባበር እንደማያግደው ።
- ሌሎች ተንታኞች ብዙም ተስፈኛ አለመሆናቸውን አንድ ስማቸው እንዳይገለጽ የፈለጉ ዲፕሎማት በሱዳን የሚካሄደው ጦርነት ካርቱም ላይ ከፍተኛ ጉዳት ሊያደርስ እንደሚችል እና ቀድሞውንም ያልተረጋጋውን አካባቢ ለማተራመስ አስተዋፅኦ ይኖረዋል ማለታቸውን ።
- ሱዳን ከውስጥ ችግሯ ጋር ለተወሰነ ጊዜ ትያዛለች ብዬ እንደሚጠብቁ እና አሁን ላይ ሌሎች ጉዳዮች ቅድሚያ እንደማይሰጣቸው መናገራችውን ።
- ሱዳን በአባይ ግድብ ላይ ያላት አቋም ወጥነት ያለው ሆኖ እንደማያውቅ መናገራቸውን ።
- ሱዳን ፕሮጀክቱን መጀመሪያ ላይ መቃወሟን ነገር ግን በዚህ አመት መጀመሪያ ላይ የሱዳኑ መሪ አብደል ፋታህ አል-ቡርሃን ግብፅ እንደ ስጋት የምታየውን አወዛጋቢውን ግድብ በተመለከተ ሱዳን እና ኢትዮጵያ ስምምነት ላይ መሆናቸውን ጠቁመዋል ።
ሊንክ https://english.ahram.org.eg/News/498923.aspx
Omct
- በኢትዮጵያ የነበረው ግጭት እይተመለሰ መሆኑን ስቃዩ እያባባሳ እንደሆነ የሚገልጽ ጽሁፍ ነው ።
የተነሱ ነጥቦች
- የዓለም ድርጅት ፀረ-ቶርቸር (ኦኤምሲቲ) እና የኛ መረብ አባላት፣ የኢትዮጵያ ሰብአዊ መብቶች ጉባኤ (ኢሰመጉ) እና የሰብአዊ መብት አያያዝ በኢትዮጵያ (አህሬ) በተባበሩት መንግስታት ድርጅት የቶርቸር ሁኔታን አስመልክቶ ተለዋጭ ሪፖርት ማቅረቡን እና በኢትዮጵያ ያለውን ግፍ ።
- እ.ኤ.አ. በ2011 የተባበሩት መንግስታት ድርጅት የፀረ ሰቆቃ ኮሚቴ ካካሄደው የመጨረሻ ግምገማ ወዲህ ኢትዮጵያ በፀረ ስቃይ ስምምነት አፈፃፀም ረገድ ምንም መሻሻል አለማሳያቱን ።
- እ.ኤ.አ. ከ1995 እስከ 2018 ሀገሪቱ በሰብአዊ መብት ተሟጋቾች እና በፖለቲካ ተቃዋሚዎች ላይ ማሰቃየትን በሚፈጽም አምባገነናዊ አገዛዝ ስር እንደኖረች ።
- ለበርካታ አመታት የፀረ-ሽብርተኝነት እርምጃዎች በሀገሪቱ ውስጥ የሰብአዊ መብት ጥበቃን በማሰቃየት ላይ ያለውን የህግ ዋስትና ኢ-ፍትሃዊ በሆነ መንገድ በመገደብ ጎጂ ውጤት ማስከተላቸውን ።
- እ.ኤ.አ. በ2018 የወቅቱ ጠቅላይ ሚኒስትር አብይ አህመድ ስልጣን ሲይዙ እንደ ማዕከላዊ ያሉ ዋና ዋና እስር ቤቶችን በመዝጋት እና በሺዎች የሚቆጠሩ የፖለቲካ እስረኞችን በተለይም በ”ሽብርተኝነት” የታሰሩትን ጨምሮ ጠቃሚ የፖለቲካ ለውጦችን ማድረጋቸውን ።
- ያ ከኤርትራ ጋር ለ20 ዓመታት የዘለቀው ውዝግብ ያስቆመው የለውጥ ጉዞ እ.ኤ.አ. በ2019 የኖቤል የሰላም ሽልማትን እንዳስገኘላቸው ።
- አዲሱ ፕሬዝዳንት በነጻ ሚዲያ ላይ የተጣሉትን እገዳ በማንሳት በአንድ ወቅት የታገዱ የሀገሪቱ ተቃዋሚዎች ከስደት እንዲመለሱ መጋበዛቸውን ።
- አንዲት ሴት ፕሬዚዳንት እንድትሆን ደግፈዋል, የጾታ እኩልነትን በካቢኔ ውስጥ አስተዋውቀዋል እና የሰላም ሚኒስቴር ማቋቋማቸውን ።
- እንደ አለመታደል ሆኖ ኢትዮጵያ ከህዳር 2020 ጀምሮ የትግራይ ክልል መንግስት በሰሜን የሚገኘውን የሀገር መከላከያ ሰራዊት ላይ ጥቃት ከሰነዘረበት እና አዲሱ የሰላም ሽልማት አሸናፊ ወታደራዊ ጥቃት እንዲሰነዝር ካዘዘ በኋላ አዲስ የትርምስ ማዕበል እንዳጋጠመው ።
Zawya
- በኢትዮጵያ እና በኦናግ ሸኔ ታጋዮች መካከል የተደረገው ውይይት ያለስምምነት እንደሚጠናቀቅ የሚገልጽ ዘገባ ነው ይጠናቀቃል ።
የተነሱ ነጥቦች
- በኢትዮጵያ መንግስት እና በኦናግ ሸኔ ቡድን መካከል የተደረገው የመጀመሪያ ድርድር ረቡዕ እለት ቢጠናቀቅም ሁለቱም ወገኖች ውይይቱን ለመቀጠል ፍቃደኞች መሆናቸውን የኢትዮጵያ መንግስት ማስታወቁን ።
- ጠላቶቹ ባለፈው ሳምንት በታንዛኒያ የመጀመሪያ ደረጃ ድርድር ጀምረው ነበር፣ ከፊል የራስ ገዝ በሆነው የዛንዚባር ክልል ውስጥ የኦናግ ቃል አቀባይ ኦዳአ ታርቢይ “የመጀመሪያ ንግግሮችን… ለበለጠ ሰፊ ውይይቶች መሠረት ለመመስረት ታስቦነው ሲሉ መግለጻቸውን ።
- በ2018 ከኦሮሞ ነፃነት ግንባር (ኦነግ) ከተገነጠለ በኋላ ያ ቡድን የትጥቅ ትግል ካቆመበት ጊዜ ጀምሮ መንግስትን እየተዋጋ ያለው ከኦሮሚያ ክልል የተነሳው ኦኤልኤ ነው።
- በኦሮሚያ ክልል የተፈጠረውን ግጭት አስመልክቶ በታንዛኒያ የተካሄደው የመጀመሪያው ዙር የሰላም ድርድር ዛሬ ተጠናቋል ሲል የኢትዮጵያ መንግስት ኮሙዩኒኬሽን አገልግሎት ረቡዕ በላከው መግለጫ ማስታወቃቸውን ።
- ድርድሩ በአብዛኛው ገንቢ ቢሆንም፣ በሚያሳዝን ሁኔታ፣ በዚህ የውይይት ዙር ወቅት በአንዳንድ ጉዳዮች ላይ ስምምነት ላይ መድረስ አለመቻሉን መናገራቸውን ።
- ይሁን እንጂ “ሁለቱም ወገኖች ግጭቱን በዘላቂነት እና በሰላማዊ መንገድ ለመፍታት በማሰብ እነዚህን ውይይቶች መቀጠል አስፈላጊ መሆኑን ማመናቸውን ።
- የኦናግ ሸኔ ቡድን ለቀረበለት ጥያቄ ምላሽ ካለመስጠት መቆጠባቸውን ።
- ኦነግ ከመንግስት ጋር ተገንጥሎ ውጊያ ከጀመረ ወዲህ በኦሮሚያ ክልል ውስጥ የታጠቁ ቡድኖች እርስ በርስ የተሳሰሩ ቢሆኑም የዓላማው አካል ነን ብለው መነሳታቸውን ።
- እ.ኤ.አ. በ 2018 በጥቂት ሺዎች የሚቆጠሩ ሰዎች የሚገመተው የ OLA ጥንካሬ ከቅርብ ዓመታት ወዲህ በከፍተኛ ሁኔታ ጨምሯል ፣ ምንም እንኳን ታዛቢዎች በፌዴራል መንግስት ላይ እውነተኛ ስጋት ለመፍጠር በበቂ ሁኔታ የተደራጀ ወይም በደንብ ያልታጠቀ ነው ብለው ማመናቸውን ።
- ኦሮሚያ አዲስ አበባን የከበበ ሲሆን የኢትዮጵያ ትልቁ እና የህዝብ ብዛት ያለው ክልል ሲሆን ከቅርብ አመታት ወዲህ ባልታወቁ ቡድኖች የተፈፀመ የዘር ጭፍጨፋ እንደደረሰበት ነው ።
- ኦኤልኤ ለግድያው ተጠያቂ ነው በሚል በጠቅላይ ሚኒስትር አብይ አህመድ መንግስት በተደጋጋሚ ሲወነጅል የቆየ ሲሆን ክሱን ውድቅ እንዳደረገባቸው ።
- መንግስት ኦሮሞን በማዕከላዊው መንግስት ላይ ያለውን ቂም እንዲጨምር ያደረገ ኢ-አድልኦ እርምጃ ወስዷል በሚል መከሰሱን ።
About Post Author
